ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ། > གསར་འགྱུར།
གྲོང་གསེབ་ལམ་དྲ་ཕྱོགས་ཀུན་སྦྲེལ། དར་རྒྱས་སྒུལ་ཤུགས་རབ་ཏུ་འཕེལ།
ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་རང་ལྗོངས་ཀྱིས“ཡག་པོ་བཞིའི་གྲོང་གསེབ་གཞུང་ལམ”འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མུ་མཐུད་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་བཏང་བས། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞུང་ལམ་དྲ་བ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཚགས་དམ་དུ་ཕྱིན་ཏེ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས། གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་ཐེབས་
ལྷ་སའི་མཚན་མོའི་གྲོང་གིས་ས་མཐོའི་མཚན་མོའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་གསོན་ཤུགས་སྦྱིན་པ།
ཟླ་7ཚེས་15ཉིན། ལྷ་སའི་གཡུ་ཐོག་ལམ་གྱི་མཚན་མོའི་གྲོང་དངོས་སུ་སྒོ་ཕྱེ་བ་རེད། ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་དང་འབྲེལ་ཞིང་རིང་ཚད་སྨི་370ཟིན་པའི་ལམ་དུམ་དེར“རིག་གནས་དང་། ཚོང་ལས། ཡུལ་སྐོར་བཅས་མཉམ་འདྲེས”ཀྱི་བྱ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས། ཚོང་གཉེར་ཁྲོམ་བཀྱག་160ལྷག་ཙམ་བཙུགས་ཡོད།
དེང་རབས་མཐའ་མཚམས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་སྐབས་གཉིས་པ་ལྷ་སར་འཚོགས་འདུག
ཚེས15ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ“དེང་རབས་མཐའ་མཚམས་ལོ་རྒྱུས་དང་མཐའ་མཚམས་བཅོས་སྐྱོང”བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་དེང་རབས་མཐའ་མཚམས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་སྐབས་གཉིས་པ་ལྷ་སར་འཚོགས་ཤིང་། དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་མཐའ་མཚམས་བཅོས་སྐྱོང་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་རྣམ་བཤད་གལ་ཆེན་སློབ་སྦྱོང་དང་
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་པའི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་དང་མིག་ལྟོས་རིན་ཐང་སྐོར་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས།
ཟླ7པའི་ཚེས15ཉིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་རིག་གནས་སྲུང་སྤེལ་མཐུན་ཚོགས་དང་། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གཙོ་གཉེར་བྱས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་པའི་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་དང་མིག་ལྟོས་རིན་ཐང་སྐོར་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་ཡོད། ཚོགས་འདུ་དེ་དྲ་ཐོག་དང་ཡུལ་དངོས་ཟུང་འབྲེལ་
གསེར་ཁོག་དགོན་པར་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་གལ་ཆེན་ཞིག་འཚོགས་འདུག
ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བའི་འཕྲིན། ཟླ6པའི་ཚེས12དང13ཉིན། མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་བོད་རིག་པ་སློབ་གླིང་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གཙོ་གཉེར་བྱས་ཤིང་། གསེར་ཁོག་དགོན་དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་
ཟླ་དྲུག་པའི་དཔའ་རིས་ཀྱི་མཛེས་ལྗོངས།
ཟླ་དྲུག་པའི་ནང་དུ། ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་དཔའ་རིས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་བཀྲ་ཤིས་པྱུག་ལུང་གི་རྩྭ་ཐང་དུ། སི་རུའི་མེ་ཏོག་རྣམ་པར་བཞད་འདུག དམར་སྐྱ་འདྲེས་མའི་མེ་ཏོག་གི་གདོང་པ་རྣམས་གངས་རི་རྒྱབ་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་པ་ལྟར་གྲ་སྒྲིལ་དུ་བཀྲམ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་
རྒྱལ་སའི་སྨན་བཅོས་མཁས་ཅན་རྔ་བ་རྫོང་སྨན་ཁང་དུ་ཡོང་ནས་སྨན་བཅོས་བྱས་པ།
ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བའི་འཕྲིན། ཟླ5པའི་ཚེས18ཉིན། པེ་ཅིང་ནས་ཡོང་བའི་སྨན་བཅོས་ཆེད་མཁས་ཚོགས་པ་རྔ་བ་རྫོང་མི་དམངས་སྨན་ཁང་དུ་ཡོང་ནས་དམངས་ཚོགས་རྣམས་ལ་རིན་མེད་ཀྱི་སྒོ་སྨན་བཅོས་བྱས་པ།
རྒྱས་སའི་སྨན་བཅོས་ཚོགས་པ་རྔ་བའི་རྨེ་རུ་མ་རུ་ཡོང་ནས་སྨན་བཅོས་བྱས་པ།
ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བའི་འཕྲིན། ཟླ5བའི་ཚེས19ཉིན། པེ་ཅིང་ནས་ཡོང་བའི་སྨན་བཅོས་ཆེད་མཁས་ཚོགས་པ། རྔ་བ་རྫོང་གི་རྨེ་རུ་མའི་ཡུལ་ཚོ་ཡོང་ནས་དམངས་ཚོགས་རྣམས་ལ་རིན་མེད་སྨན་བཅོས་བྱས།
ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ལཱ་ཧྥུའུ་ལུའོ་ཧྥུའུ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ།
ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་པེ་ཅིང་ནས་ཟླ་7ཚེས་15ཉིན་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། ཟླ་7ཚེས་15ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་པེ་ཅིང་མི་དམངས་ཚོགས་ཁང་ཆེ་མོར་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ལཱ་ཧྥུའུ་ལུའོ་ཧྥུའུ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ་རེད།
ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ཙུང་ལི་ཨར་པ་ཉི་སི་དང་མཇལ་འཛོམས་གནང་བ།
ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་པེ་ཅིང་ནས་ཟླ་7ཚེས་15ཉིན་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། ཟླ་7ཚེས་15ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་པེ་ཅིང་མི་དམངས་ཚོགས་ཁང་ཆེ་མོར་ཀྲུང་གོར་དངོས་གཞིའི་འཚམས་འདྲིར་ཕེབས་པའི་ཨོ་སི་ཁྲུ་ལི་ཡའི་ཙུང་ལི་ཨར་པ་ཉི་སི་དང་མཇལ་འཛོམས་གནང་བ་རེད།
ཀྲུང་དབྱང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ལས་དོན་ཚོགས་འདུ་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་པ།
ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གནང་སྐབས་དུས་རབས་གསར་པ་ཤར་ཚུན་རང་རྒྱལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ཐོབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཕྱོགས་བསྡོམས་གནང་བ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ལས་དོན་ཐད་འཕྲད་པའི་གནས་བབ་ལ་དབྱེ་ཞིབ་གནང་ཞིང་། གྲོང་ཁྱེར་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པའི་སྤྱིའི་བླང་བྱ་དང་། རྩ་དོན་གལ་ཆེན། གཙོ་གནད་ལས་འགན་བཅས་ཁ་
《དུས་རབས་གསར་པའི་འདྲི་གཅོད་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བསམ་འཆར》ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ།
ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་ནས་གནས་ཚུལ་འབྱོར་གསལ། ཉེ་ཆར། 《དུས་རབས་གསར་པའི་འདྲི་གཅོད་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་བསམ་འཆར》ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། བསམ་འཆར་ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདྲི་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཡིན་པའི་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཉེས་གསོག་ལ་ཆད་གཅོད་དང་།
འཁྱག་སྒམ་ནང་ཅ་དངོས་འདི་དག་བླུགས་ན་འབར་གས་འབྱུང་ཉེན་ཆེ།
དབྱར་ཁ་ཟིན་དུས། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་འཁྱག་སྒམ་ནང་འཐུང་བྱ་གྲང་མོ་དང་། རང་བཟོས་འཐུང་བྱ་སོགས་ཉར་གསོག་བྱ་རྒྱུར་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཅ་དངོས་རང་ག་བ་དེ་དག་གིས་འཁྱག་སྒམ་འབར་གས་བྱེད་པའི་དོན་རྐྱེན་སློང་སྲིད། གཤམ་ལ་ང་ཚོ་མཉམ་དུ་དེའི་ཐད་རྒྱུས་ལོན་ཞིག་བྱེད།
དུད་ཚང་དུ་བསྐྱོད་དེ་དམངས་ཀྱི་འདོད་བློར་ཉན། བརྩེ་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་དམངས་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་བསལ།
ཉེ་ཆར། ཁྲེང་ཀོན་ཆུས་ཉང་བྲན་ཁྲོམ་གཞུང་བྱེ་རགས་སྡེ་ཁུལ་གྱི་ཆེད་འགན་དྲ་མིག་ལས་དོན་པ་བྱེ་རགས་ཁྲོམ་གཞུང་གི་སྲང་ལམ་དང་གྲོང་མིའི་ཁྱིམ་དུ་བསྐྱོད་དེ་འཚམས་འདྲི་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་རེ་བ་གང་ཡོད་གསལ་རྟོགས་བྱེད་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་བ་དང་སྦྲགས། སྡེ་ཁུལ་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་འཆར་དང་གྲོས་འགོ་བསྡུ་ལེན་བྱས་ནས།
ཡིག་ཚགས་འདི་དག་ལྟ་ཀློག་དང་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཆོག་པ་བཟོས་འདུག
ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་ཀྱི་ལྗར་འགོག་དམག་འཁྲུག་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཧྥ་ཤི་སིར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་དམག་འཁྲུག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ནས་ལོ་80འཁོར་བར་དྲན་གསོ་ཞུ་ཆེད། དེ་རིང(ཚེས་7ཉིན)ནས་བཟུང་། ཀྲུང་དབྱང་ཡིག་ཚགས་ཁང་གིས་ཡིག་ཚགས་ཁང་དེའི་ནང་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་ཡིག་ཚགས་དཔྱད་ཡིག་ཁག་བདུན་པ་གཅིག་སྡུད་ཐོག་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་
སྡེ་ཁུལ་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་ལས་འགོ་འཛུགས་ཚད་50%ལས་བརྒལ་བ།
གསར་འགོད་པར་ཉེ་ཆར་སྡོད་ཁང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་པུའུ་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། འདི་ལོ་ཤར་ཚུན་ས་ཁུལ་ཁག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་སྡེ་ཁུལ་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པའི་གོམ་སྟབས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མགྱོགས་སུ་བཏང་བས་ཞིང་ཆེན་མང་པོ་ཞིག་གི་ལས་འགོ་འཛུགས་ཚད་50%ལས་བརྒལ་ཡོད།
དབྱི་རན་དང་དབྱི་སི་རལ་གྱི་གདོང་ཐུག་ནང་དབྱི་རན་གྱི་མི585གྲོངས།
ས་གནས་དེ་གའི་དུས་ཚོད་ཚེས18ཉིན་གྱི་ཞོགས་པ་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གསར་འགོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། དབྱི་རན་འཕྲོད་བསྟེན་པུའུ་ཡི་གནས་ཚུལ་ཤེས་མཁན་མི་སྣས་བཤད་པར། དབྱི་སི་རལ་གྱིས་འཇབ་རྒོལ་བྱས་པའི་ནང་དབྱི་རན་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་མི585གྲོངས་པ་དང་། དེ་མིན་མི1326ལ་རྨས་སྐྱོན་ཕོག་ཡོད།
“གྲོགས་པོ་ཀྲུང་གོ་བས་ང་ཚོར་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་ལམ་བུ་ཡག་པོ་ཞིག་བཏོད་བྱུང”
ཆི་ལིའི་མ་ཝུའུ་ལའེ་ཁུལ་ཆེན་གྱི་གྲལ་སྟར་འགྲིག་པའི་རྒུན་འབྲུམ་སྒྲོམ་དང་སྤེལ་མར་ཆགས་པའི་ཤིང་འབྲས་སྡོང་པོར་ཉི་འོད་འཕྲོས་ནས་རྩྭ་སྔོན་པོ་དང་འདམ་ས་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་དྲི་བསུང་ཞིག་འཐུལ། རླངས་འཁོར་ཆི་ལིའི་གཞུང་ལམ་ཨང་5པའི་ཐར་ཁ་ནས་ཆི་ལན་དུམ་བུ(གཤམ་དུ“ཐ་ཆི་དུམ་བུ”ཞེས་བསྡུ་རྒྱུ)ནས་ཐོན་ཏེ་དབེན་ཞིང་འཇམ་པའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ལམ་
ཀྲུང་གོ་དང་མ་ལེ་ཞི་ཡའི་ལས་དབང་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པ་འཛུགས་གཏོད་དེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐས་རིམ་གསར་པར་སླེབས་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
ཀྲུང་གོ་དང་མ་ལེ་ཞི་ཡ་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་གི་མཛའ་གྲོགས་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་ཡག་པོ་དང་། སེམས་གཏད་ཀྱི་གྲོགས་པོ། མཉམ་ལས་གཉིས་ཕན་གྱི་རོཌ་ཟླ་བཅས་ཡིན་པས། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་པོའི་མི་དམངས་ཀྱི་མཛའ་གྲོགས་ལ་ལོ་ངོ་སྟོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ཡོད། 1974ལོར། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་དབར་ཕྱི་འབྲེལ་བཙུགས་ཚུན། ཀྲུང་མ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་པོས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་
འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་ལ་བརྟན་ལྷིང་རང་བཞིན་དང་གཏན་འཁེལ་རང་བཞིན་དེ་བས་མང་བ་བསྣན་རྒྱུ་ཡིན་པ།
གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཚོང་དོན་སྒྲིག་ལམ་ལ་རྡབ་རྡེག་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པ་དང་ཁྲོམ་རའི་སྔོན་དཔག་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་ཉམས་རྒུད་སོང་ནའང་ཀྲུང་གོའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འགོ་ཡག་པོ་བཙུགས་ནས་བརྟན་ཁྲོད་ལེགས་འཕེལ་དང་བརྟན་ཁྲོད་བསྐྱར་འཕར་གྱི་རྣམ་པ་རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གསར་ཕྱོགས་དང་ལེགས་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་རྟགས་མཚན་