དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་བྱུང་ཚུལ།

      དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འདི་ཡང་རིག་གནས་གཞན་པ་ཀུན་དང་འདྲ་བར་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ནང་དུ་མེད་མི་རུང་བའི་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆེན་མོའི་ཁྲོད་དུ་གོ་གནས་ཀྱང་ངེས་ཅན་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་རེད། གལ་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ལ་དགེ་མཚན་དང་ཕན་ནུས་ཆུང་བ་དང༌། ཡང་ན་ཡོད་ཀྱང་ཆོག་ལ་མེད་ཀྱང་ཆོག་པ་ཞིག་དང༌། མི་ཚང་མའི་རྒྱུན་ལྡན་འཚོ་བའི་ནང་དུ་དགོས་མཁོ་དབེན་པ་ཞིག་ཡིན་ན། འཇིག་རྟེན་སྟེང་གི་མི་རིགས་སོ་སོའི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དེ་འདྲའི་རིག་གནས་ཤིག་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་དར་མི་སྲིད། དེ་ཡང་དར་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང༌། མི་རིགས་སོ་སོས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་རྒྱུན་སྲུང་མི་བྱེད་པ་ཁག་ཐེག་ཡིན། དེ་ན་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འདི་ཅི་ལྟར་བྱུང་བ་རེད་ཅེ་ན། གྱི་ན་བས་བལྟས་ན་མི་རིགས་ཀུན་གྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འདི་ལ་བྱུང་ཡུན་རིང་བ་དང་ཁེབས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐུན་མོང་གི་ཁྱད་རྟགས་ཤིག་ལྡན་པ་རེད། དེ་ལྟར་རང་རེའི་སྒང་བ་བོད་ཡུལ་གྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་བྱུང་ཚུལ་གྱི་སྤྱི་ལམ་ལས་འགོང་མེད་པས། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སྤྱིའི་བྱུང་རིམ་དེར་བརྟེན་ནས་བརྗོད་ན། རང་རེའི་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ལའང་བྱུང་ཡུན་རིང་བ་དང༌། དེ་བས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ།
      ཀ བྱུང་ཡུན་རིང་བ། ང་ཚོས་མི་རིགས་སོ་སོའི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་མྱུང་བ་དང་ད་ལྟ་དར་མུས་ཡོད་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ལ་བརྟག་ཅིང་དཔྱད་ན། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་མང་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་ཡུན་རིང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཤན་ཤུགས་བཟང་ངན་འདྲ་མིན་ཞིག་ཐེབས་ཡོད་ནའང༌། ཐོག་མར་བྱུང་དུས་ཀྱི་གདོད་མའི་ས་བོན་དེ་གསལ་ལ་མི་གསལ་བའི་ངང་དུ་མཐོང་ཐུབ་པས། དེའི་བྱུང་ཁུངས་དེད་ན་ཤིན་ཏུ་སྔ་ཞིང་དུས་ཡུན་རིང་བོ་ཞིག་བརྒྱུད་མྱོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཤུལ་ལམ་ལྡན་པ་གསལ་ལེར་མངོན་ཐུབ། དུས་ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་བསྐལ་བ་ཡ་ཐོག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ལ་མཚོན་ན། མི་རིགས་སོ་སོའི་མེས་མོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་འཚོ་བའི་ཆེད་དུ་རི་དྭགས་བདའ་བ་དང་ཉ་འཛིན་པ། དེ་ནས་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་གི་འབྲུ་འཐུ་བ་སོགས་མ་ཐའི་བཟའ་བཏུང་སྤྱོད་གསུམ་སྐོར་གྱི་ལས་ཀའི་ཤེས་བྱ་དེ་དག་ངེས་པར་ཤེས་དགོས་པ་དང་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། ཡང་སྐབས་དེའི་དུས་སུ། ལས་ཀ་དེ་དག་སྒྲུབ་པ་ན་ཡོ་བྱད་རྟུལ་ཞིང་ཐབས་ཤེས་ཉུང་བས་ཁུས་ཚོད་ཐུང་ཐུང་ཞིག་གི་ནང་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་དོན་ཇི་བཞིན་དུ་འགྲུབ་དུ་དཀའ་བ་ཞིག་རེད། ལྷག་ཏུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རྟོགས་ཞན་པའི་དབང་གིས་ཉི་ཟླ་འཆར་ནུབ་དང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་སོགས་རང་བྱུང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་མ་ནུས་པས། ཆག་སྒོ་ཆེ་བའི་རང་བྱུང་ཁམས་འདིའི་འཇིགས་པ་ཟློག་ཐབས་ལ་ལྷ་ཀླུ་གཉན་བཙན་སོགས་འགྲོ་བ་མི་ལས་ནུས་པ་ཆེ་བར་འདོད་པའི་མགོན་སྐྱབས་ཤིག་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སུ་བཟོ་སྐྲུན་དང༌། བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་མགོན་སྐྱབས་དེ་ལ་མཆོད་བཀུར་བགྱིས་པས། ཐོག་མའི་དུས་ཀྱི་མཆོད་སྲོལ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཞིང༌། མཆོད་སྲོལ་དེ་དག་རིམ་པར་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་སོང་ནས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་བྱ་འགུལ་ཞིག་དང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར། སྤྱི་ཚོགས་བྱ་འགུལ་འདི་དང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་འདི་ནི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཀྱི་མ་ཕྱི་རུ་གྱུར་ཡོད། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འདི་ལ་གདོད་མའི་དུས་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཞེས་མིང་བཏགས་ནའང་མི་ཆོག་པ་མེད། དེ་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་དུ་གདོད་མའི་དུས་སུ་དར་བ་དང༌། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་ལ་དད་མཆོད་བྱེད་སྲོལ་སོགས་དེང་སང་ད་དུང་རང་རེའི་བོད་མིའི་འཚོ་བའི་ནང་དུ་རབས་དང་རིམ་པ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་འདུག་པས། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་ཡུན་རིང་བོ་ཞིག་ལྡན་པ་དཔེ་འདི་གཅིག་པུས་ཀྱང་ར་སྤྲོད་བྱེད་ཐུབ།
      ཡང་དམངས་སྲོལ་གང་དང་གང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཐོག་མའི་སྐབས་སུ་དུས་རབས་གཅིག་དང༌། མི་རབས་གཅིག་གི་དུས་སུ་བྱུང་བ་དར་བ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ཀྱང༌། དེ་ལ་རྗེས་བྱུང་གི་ཡུན་རིང་ལོ་རྒྱུས་ཆུ་ཀླུང་རིང་མོ་ནང་དུ། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་དེ་ཉིད་བྱུང་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་བོ་དང༌། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་དེ་སྤེལ་མཁན་གྱི་མི་ཚང་མས་ཁས་ལེན་པ་དང་རྒྱུན་སྲུང་བ། དུས་རབས་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་མི་ཀུན་པོས་དལ་བར་རྒྱུན་སྤེལ་བྱས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན།
      ཁ ཁེབས་རྒྱ་ཆེ་བ། ང་ཚོས་གནའ་སྔ་མའི་དུས་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་རྙིང་བའི་བྱུང་ཚུལ་ལ་བརྟག་པ་དང༌། དེང་སྐབས་གསར་དུ་དར་བཞིན་པའི་དམངས་སྲོལ་གསར་བ་གང་རུང་ཞིག་གི་བྱུང་ཚུལ་ལ་བལྟས་ན། དམངས་སྲོལ་ནི་མི་རེ་གཉིས་ཀྱི་གོམས་གཤིས་དང་ཀུན་སྤྱོད་སྟོན་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་བོ་དང་མི་ཀུན་པོའི་འགྲོ་གོམས་སྤྱོད་སྟངས་དེ་མཚོན་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད། དམངས་སྲོལ་གང་ཞིག་ཐོག་མར་མི་རེ་གཉིས་ཀྱིས་སྲོལ་བཏོད་པ་དང་འགོ་ཚུགས་པ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང༌། མི་ཚང་མས་ཁས་མི་ལེན་པ་དང་དང་དུ་མ་བླངས་ན་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སུ་འགྱུར་མི་ཐུབ། དེས་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ནི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ནང་བྲལ་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་མི་ཚང་མས་ཀྱང་རང་ཉིད་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་སྐབས་དེར་དར་རྒྱུན་ཆེ་བའི་ལུགས་སྲོལ་དེའི་ནང་དུ་རང་འགུལ་གྱིས་རྒྱུན་སྲུང་མི་བྱེད་ག་མེད་ཅིག་ཡིན། སྤྱིར་མི་ལ་དབང་གི་མཐོ་དམན་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དབུལ་ཕྱུག་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་གྱུར་བའི་གོམས་སྲོལ་གྱི་མདུན་དུ་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན། དེས་དམངས་སྲོལ་དེ་རྒྱུན་སྤེལ་དང་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་གི་མི་ཧྲིལ་བོ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ནི་མི་ཁ་ཤས་ཀྱི་གོམས་སྤྱོད་དེ་མི་ལ་ལས་རྒྱུན་སྲུང་བྱེད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། མི་ཚང་མའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་དེ། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་དངོས་པོའི་འཚོ་བ་དང་བསམ་པའི་འཚོ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སྣེ་སོ་སོ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན།
      དེ་ལས་ང་ཚོས་བལྟས་ན། གནའ་བོའི་དུས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དམངས་སྲོལ་དེ་དང་གདོད་མའི་དུས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དེ་གཉིས་ཕར་བསྲེས་ཚུར་བསྲེས་ངང་བསྐལ་བ་ཡ་ཐོག་གི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནའ་དེ་གྲུབ་པ་དང༌། སྐབས་དེའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་དེ་དག་དེང་སང་གི་ལྟ་བ་གསར་བའི་ལམ་ནས་བལྟས་ན་ཤིན་ཏུ་རྗེས་ལུས་དང་དགོད་བྲོ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་འཆར་སྲིད་མོད། ཡང་དུས་སྐབས་དེའི་མི་ཀུན་ལ་མཚོན་ན། གནོད་འཚེ་ཆེ་ཞིང་འཇིགས་སྐྲག་ལྡན་པའི་འཚོ་བའི་ཁོར་ཡུག་ནང་དུ་གསོན་ཐུབ་པ་དང་གནས་ཐུབ་པ་ནི། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་དེ་ཁོ་ཚོ་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྒྲོག་ལས་མཐར་བྱེད་ཀྱི་གོ་ཆར་གྱུར་ཡོད་པ་གསལ་བས། དམངས་སྲོལ་རྙིང་བ་དེ་དག་ལ་དཔྱད་པ་གཏོང་ན་ངེས་པར་གནའ་དུས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཁྱད་པར་ཅན་དེའི་སྐབས་དང་འབྲེལ་ནས་དཔྱད་པ་ལས། གནའ་སུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་རིག་གནས་མ་ཕྱི་དེ་ཟུར་དུ་བསྐྱུར་ཏེ་དེང་སང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སྤྱར་ནས་དཔྱད་ན། ལྟ་བ་དང་ངག་ཚིག་གཉིས་ཀའི་ཐད་སྐྱོན་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་གདོན་མི་ཟའོ། དེ་ཡང་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་དུས་ཡུན་རིང་བོ་ཞིག་བརྒྱུད་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཐོན་སྐྱེད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཞོར་དུ། མི་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རྟོགས་ཇེ་མཐོ་དང༌། བསམ་བློའི་དྲན་ཚུལ་ཡང་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་བའི་དུས་མཉམ་དུ། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཀྱང་ནང་དོན་རྣམ་པ་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གྱུར་བ་འདི་ལགས།
      མི་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་དང་དགའ་ཁ་འཁྱེར་སོ་གང་ས་གང་དུའང་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཀྱི་མ་ཁེབས་ས་དང་མ་གཏོགས་ས་ཅི་ཡང་མེད། དཔེར་ན། རྩོམ་རིག་གི་ཆ་ནས་བཤད་ན། རང་རེའི་བོད་ཀྱི་ཡིག་ཐོག་གཏམ་རྒྱུད་དང་གཏམ་དཔེ། སྙན་ངག་ལ་སོགས་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་མང་ཤས་དམངས་ཁྲོད་ངག་རྩོམ་ལ་འབྲེལ་དམ་པོ་ཡོད་ཅིང༌། ནང་དོན་དང་རྣམ་པར་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་དམངས་ཁྲོད་ངག་རྩོམ་དེ་གཞི་བགྱིས་སྟེ་ཡིག་རྩོམ་འདི་འཁྲུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་དང༌། གསོ་བ་དང་བཟོ་རིག་བྱུང་འཕེལ་གྱི་གོ་རྟོགས་ཤིག་སློང་ཐུབ་པ་ནི། བརྗིད་རྔམ་ལྡན་ལ་དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་འདིའི་བྱུང་འཕེལ་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ལ་འབྲེལ་བ་གཏིང་ཟབ་མོ་ཡོད་པ་དང༌། དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་འདིའང་ང་ཚོས་རྒྱུན་དུ་བརྗོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ལ་འབྲེལ་ཆེ་སྟབས། མཚམས་མཚམས་སུ་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སོ་སོར་དབྱེ་དཀའ་པའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན། །