ཚན་ཁྲུས་ཀྱི་སྐོར།

ཚན་ཞེས་པ་དེ་ནི་བོན་ལུགས་སུ་ཆེས་གྲགས་པའི་མིང་ཞིག་སྟེ། ཚན་ཁྲུས་སམ་བན་བོན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཁྲུས་ཞེས་པའི་དོན་དུ་གོ་དགོས། ཚན་ཁྲུས་ནི་ཆེས་རྙིང་མའི་ལུགས་ཤིག་ཡིན་ངེས་པ་སྟེ། 《ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད》｛ཤ་༢་༩ང་༡༣｝ལས། “ལྷ་རི་གྱང་ཏོའི་ཁ་ནས་ཡར་ལུང་སོག་ཀར་བབ། དེའི་ཚེ་སྒམ་ལྷ་བོ་ལྷ་གསལ་གནམ་ནས་བབ་བྱ་བའི་བོད་ལ་ལུང་བསྟན་པའམ་བྱུང་ངོ་། （བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་སྐྱོང་བ་དང་རྒྱལ་བསྟན་གྱི་གཞི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྟེང་གི་ལྷ་མིའི་རྗེ་བོར་བྱོན་པའི་དོན་ནོ།།）དེ་ཡང་ཐོག་མར་ཕྱུགས་རྫི་འགས་མཐོང་ནས་གང་ནས་འོང་བྱས་པས། གནམ་དུ་མཛུབ་མོ་ཀེར་ཀེར་བྱེད་ཅིང་བགད་པས་ལྕེ་སྟེང་གཡུང་དྲུང་རིས་ཝལ་ཝལ་སྣང་། སུ་ཡིན་བྱས་པས་བཙད་པོ་མི་ཡིན་ཟེར། དེར་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཤིང་ལ་ཁྲི་བྱས་ནས་གཉའ་བར་བཏེག་སྟེ་མི་ཐམས་ཅད་ལ་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་འཇིགས་ཤིང་དངངས།   གཤེན་གཙོ་ལྡན་མཚོ་མགྲོན་ཞེས་པ་ལ་བསྟན་པས།   འདི་བོད་ཀྱི་རྗེ་བོར་འོས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཚན་ཁྲུས་བྱས་ཏེ་མིའི་རྗེ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོར་མཚན་གསོལ་ནས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སར་ཕྱུང་ངོ་།།”ཞེས་པས་ཤེས་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན་པ་དང་།   སྤྱིར་བཏང་གི་ཚན་ཁྲུས་ནི་མདོས་ཆོག་དང་བསང་ཆོག་དང་ཕྱ་གཡང་འགུགས་པ་སོགས་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ནི《གནའ་བོའི་ལུགས་རྙིང་བོན་གྱི་སྲིད་པ་སྤྱི་མདོས།》｛ཤ་༡་ང་༤｝ལས། “ཡཾ་རཾ་མཾ་ལཾ་ཨཾ་སང་ངོ་། །གཙང་མ་ཚན་ཆབ་ཀྱིས། སྟེང་ན་ལྷ་ཙང་ངོ་། བར་མ་གཉན་ཙང་ངོ་། །འོག་ན་ཀླུ་ཙང་ངོ་། །ཡར་ལ་གཞི་ཙང་ངོ་། །བཤམས་པའི་རྫས་ཙང་ངོ་། །རྟེན་པའི་ཁར་ཚང་ངོ་། ཙང་སེལ་སང་ངེ་སྤྱ། །”ཞེས་པས་ངེས་ཤེས་རྙེད་ཐུབ་པ་ལ། བྱེ་བྲག་གི་ཚན་ལ་དཀར་ཚན་དང་དམར་ཚན་ཞེས་བྱ་བའམ། །ཡང་ན་ཚན་དཀར་དང་ཚན་དམར་ཞེས་གྲགས་པ་རིགས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད།