ཟླ་11ཚེས་30ཉིན་ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་གཉིས་པ་པེ་ཅིང་དུ་མཇུག་འགྲིལ་ཞིང་། བསྡོམས་རྩིས་རགས་ཙམ་བརྒྱབ་པར་གཞིགས་ན། སྐབས་འདིའི་ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཐོག་མཉམ་ལས་གྲོས་མཐུན་དང་འདོད་མཐུན་གྲོས་མཐུན་ཁྱོན་210ལྷག་ཙམ་ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ནས་དངུལ་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1520ལྷག་ཙམ་བྱུང་བ་དེ་སྐབས་དང་པོ་ལས་1.3%འཕར་ཡོད་པ་རེད།
ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་དོན་སྐུལ་སྤེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་ཀྲང་ཧྲའོ་ཀང་གིས“ཀྲུང་གོས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་གཉེར་དོན་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་དང་བསྟུན་ནས་ཕྱོགས་ཁག་གི་འབྲེལ་གཏུག་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། མཉམ་ལས་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། མཉམ་དུ་འཕེལ་རྒྱས་དོན་གཉེར་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྒྱལ་སྤྱི་ཅན་གྱི་ལས་སྟེགས་ཤིག་གཏོད་ཆེད་ཡིན། མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་བརྒྱུད་ཀྲུང་ཕྱིའི་ཁེ་ལས་དང་སྒྲིག་གཞིའི་དབར་ཕན་ཚུན་འགྲོ་འོང་དང་ཕན་ཚུན་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་ནས་མཉམ་ལས་གཉིས་ཕན་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བར་མཐོངས་གསར་པ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་ཡོད”ཅེས་བཤད།
གྲུབ་འབྲས་དེ་བས་མང་བ་དང་སྤེལ་རེས་དེ་བས་ཟབ་པ།
“གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱིས་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་འགྲེམས་ཚོགས་དང་པོ་ཡིན་པའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེ་ལས་ལ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལས་སྟེགས་དང་མཉམ་ལས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མཁོ་འདོན་བྱས་ཡོད”ཀྲུང་གོ་འབྲུ་རིགས་ཚོགས་པའི་ཏང་ཙུའི་ཧྲུའུ་ཅི་དང་ཏུང་ཧྲི་ཀྲང་ལུའེ་ཅུན་གྱིས་ཀྲུང་གོ་འབྲུ་རིགས་ཚོགས་པས་རྒྱལ་ཁབ་40ལྷག་ཙམ་ལ་རྒྱུ་ནོར་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པ་དང་ཚོང་དོན་ཟོག་འགྲེམས་དྲ་རྒྱ་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཞིང་ལས་དང་འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཁུལ་གཙོ་བོ་དང་བྲིན་ཚོང་ཁུལ་གཙོ་བོར་ཁྱབ་ནས་ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་ཧྲིལ་པོའི་ཐུན་མོང་གི་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྣེ་ཁྲིད་ནུས་ལྡན་ཐུབ་ཡོད་ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། སྐབས་འདིའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཐོག་དྲ་ཐོག་དང་དྲ་ཕྱིའི་ལྟད་མོ་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་20ལས་བརྒལ་བ་དེ་སྐབས་དང་པོ་ལས་གསུམ་ཆ་གཅིག་ཙམ་འཕར་བའི་ནང་། དྲ་ཕྱིའི་ལྟད་མོ་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་16ལས་བརྒལ་བ་དང་། པུའུ་ཨུད་དང་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་པ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་འཐུས་མི་ཚོགས་པ་100ལས་བརྒལ་བ། མཐོ་སློབ་དང་ཚན་ཞིབ་ཁང་དང་སུའོ་ཡི་མི་ཁྲི་2ལྷག་ཙམ་གྱིས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ལྟ་སྐོར་དང་སློབ་སྦྱོང་སྤེལ་རེས་བྱས་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་དང་། ས་ཁུལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩ་འཛུགས་བཅས་69དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཁེ་ལས་དང་སྒྲིག་གཞི་620འགྲེམས་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་དང་འགྲེམས་ཚོགས་ལ་ཞུགས་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཚོང་པ་སྐབས་དང་པོའི་26%ནས་32%བར་འཕར་ཡོད་པ་རེད།
“གྲོགས་པོ་འཚོལ་བ”དེ་གླེང་མང་བའི་ཚིག་ལ་གྱུར་པ།
འགྲེམས་ཚོགས་རིང་། འགྲེམས་ཚོགས་ནང་ཞུགས་མཁན་ཚོང་པས་གོང་འོག་གི་ཁེ་ལས་ཁྲི་3.7དང་མཉམ་ལས་འབྲེལ་བ་བཙུགས་ནས་ཚོང་ཤག་ཁྲི་1.8ལྷག་ཙམ་དང་གྲོགས་པོ་བསྒྲིགས་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་ཚོང་དོན་སྐུལ་སྤེལ་ཚོགས་པས་མཉམ་ལས་ཀྱི་འདོད་མཐུན་ཁག་6700ལྷག་ཙམ་འཇོག་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད།
“གྲོགས་པོའི་འཁོར་འབྲེལ”ཆེ་རུ་བཏང་ཞིང་། “གྲོགས་པོ་འཚོལ་བ”ནི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྟོན་ཚོགས་ཀྱི་གླེང་མང་བའི་ཚིག་ལ་གྱུར་ཡོད། སྐབས་འདིའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཐོག“ལས་སྟེགས་+འཁོར་འབྲེལ”གྱི་བྱེད་ཐབས་སྔར་བས་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་འགྲེམས་ཚོགས་ལ་ཞུགས་མཁན་ཁེ་ལས་ཀྱིས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གོང་འོག་གི“གྲོགས་ཚོགས”ཁེ་ལས་དང་མཉམ་དུ་འགྲེམས་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། རྒྱལ་སྒྲོལ་ཁེ་ལས་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་རོགས་ཟླའི“ཚོགས་ཆུང་གི་འཁོར་འབྲེལ”དང་མཉམ་དུ་ཞུགས་པ་དང་། འགྲེམས་ཞུགས་ཚོང་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དབུ་བཞུགས་ལག་བསྟར་དཔོན་དང་དབུ་བཞུགས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་དཔོན་སོགས་ཚུད་པའི་མི་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་གྱི་ཚོགས་པ་ངོ་འཕྲད་གྲོས་མོལ་བྱེད་པར་བཏང་བ་རེད།
“གསར་གཏོད་འཁོར་འབྲེལ”གཅིག་སྡུད་བྱས་ཤིང་། ལན་ཞང་གི་དབྱིང་ཚུན17.3ཟིན་པའི་དྭངས་གསལ་བརྙན་ཤེལ་གྱི་ལག་འཁྱེར་གློག་ཀླད་དང་། གཏེར་ཁུལ་གྱི་སྐྱེལ་འདྲེན་ནུས་རྒྱུའི་ཟད་གྲོན་གྱི་མ་གནས་88%ཉུང་དུ་གཏོང་ཐུབ་པའི་ཤིས་ཏི་རིག་ལྡན་མི་མེད་གཏེར་འཁོར་སོགས་གསར་གཏོད་གཅིག་སྡུད་ལ་དམིགས་ཏེ་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཐོག་ཀྲུང་ཕྱིའི་ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་ལས་གསར་གཏོད་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་གྲུབ་འབྲས་གསར་ཤོས་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་ནས། ཚན་རྩལ་མཉམ་གཏོད་དང་། ཐོན་ལས་མཉམ་འདྲེས། སྐྱེ་ཁམས་གཉིས་ཁེ་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་བཏང་ཡོད།
“གཉིས་ཁེའི་འཁོར་འབྲེལ”བཙུགས་ཤིང་། ཀྲུའུ་ཡིའུ་གློག་ལས་ཀྱིས་མཉམ་ལས་རོགས་ཟླ་མང་པོ་དང་ཁྱོན་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1ཙམ་རི་བའི་འོད་སྐུད་བཞུ་མཐུད་ཀྱི་ཡུན་རིང་གི་འཐབ་ཇུས་མཉམ་ལས་གྲོས་མཐུན་བཞག་ཡོད། རྫབ་སྣུམ་སོགས་རྒྱུ་ཆ་མང་པོ་རྒྱུན་མཐུད་ཆོག་པའི་མཁའ་འགྲུལ་འབུད་རྫས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ལག་རྩལ་ལྡན་པའི་ཧོ་ཉི་ཝེར་གྱིས་ཀྲུང་གོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁེ་ལས་དང་འཐབ་ཇུས་མཉམ་ལས་ཀྱི་དྲན་ཐོར་མིང་རྟགས་བཀོད་པ་རེད། ལི་ཐུའོ་དང་། པོ་ཧྲི། པའོ་ཝུའུ། ཞའོ་ཕུང་བཅས་ཁེ་ལས་བཞིས་མཉམ་དུ་རླངས་འཁོར་ཐོན་ལས་རིག་ནུས་ཅན་དང་ལྗང་མདོག་ཅན་དུ་རིམ་སྤོར་གྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འཆར་གཞི་བཟོས་པ་རེད།
མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་དེ“གཉིས་ཁེའི་འཁོར་འབྲེལ”ལ་གྱུར་པ།
ཀྲང་ཧྲའོ་ཀང་གིས“ཀྲུང་ཕྱིའི་ཁེ་ལས་མཉམ་དུ་འགྲེམས་སྟོན་ལ་ཞུགས་པ་དང་། ཡང་ན་ཐུན་མོང་ཐོག་གྲོས་འགོ་འདོན་པ། ཡང་ན་ཚོང་ལས་ཀྱི་གོ་སྐབས་གྲོས་མོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ། ཡང་ན་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་མཉམ་དུ་གླེང་བ་བཅས་བྱས་ནས། མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཀྱིས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་དེ‘གཉིས་ཁེའི་འཁོར་འབྲེལ’ལ་གྱུར་ཡོད”ཅེས་བཤད།
ཤན་ཀྲེང་ཏ་ཚོགས་པས་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པའི་རིག་ནུས་ལས་སྟེགས་ཀྱིས་འདེབས་འཛུགས་བྱེད་མཁན་ལ་བརྒྱུད་རིམ་ཧྲིལ་པོའི་ལག་རྩལ་ཐག་གཅོད་ཇུས་གཞི་མཁོ་འདོན་བྱས་ནས། ཞིང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དང་ལྗང་མདོག་ཕྱོགས་སྒྱུར་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། ཤན་ཀྲེང་ཏ་ཚོགས་པའི་ཀྲུང་གོའི་བྱ་གཞག་པུའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཙུང་ཚའེ་སུའུ་ཧྥུའུ་ཡིས།“མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཀྱིས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་གོང་འོག་ཁེ་ལས་ལ་སྤེལ་རེས་ལས་སྟེགས་མཁོ་འདོན་བྱས་པ་དེས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་ཧྲིལ་པོའི་ནུས་ཆེ་མཉམ་འགུལ་དང་གསར་གཏོད་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོད”ཅེས་བཤད།
ཟླ་11ཚེས་30ཉིན་འཚོགས་པའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་གསུམ་པའི་འགྲེམས་ཞུགས་ཀྱི་མིང་རྟགས་འགོད་པའི་མཛད་སྒོར་GEསྨན་བཅོས་དང་། སི་ཨའེ་ཕུའུ། མ་ཧྲི་ཅི། མེ་ཀོང་ཚན་རྩལ། ཝུན་ཅན་སྨན་བཅོས་སོགས་ཁེ་ལས་དང་སྒྲིག་གཞི་68ཀྱིས་འགྲེམས་ཞུགས་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ནས། མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་གསུམ་པར་སྔོན་ལ་ཞུགས་ཐུབ་ཡོད།
སྐབས་འདིའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཐོག 《ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་དང་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་པེ་ཅིང་གི་གྲོས་འགོ》དང《གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་སྙན་ཞུ་2024ལོ》 གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་སྦྲེལ་མཐུད་སྟོན་གྲངས་དང་སྐུལ་འདེད་སྟོན་གྲངས་བཅས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། ཀྲང་ཧྲའོ་ཀང་གིས་ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་དོན་སྐུལ་སྤེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཁག་དང་མཉམ་དུ་ལག་གདང་སྦྲེལ་ནས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཇི་ཙམ་གཉེར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡག་ཏུ་བཏང་ནས་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་གྱི་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་ཀྱི“གྲོགས་ཚོགས”སྔར་བས་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་དང་མཁོ་སྤྲོད་འཁོར་འབྲེལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྒྱ་ཁྱབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་ངོས་འཛིན་སྔར་བས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་ནས་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པ་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གི་ཡིན་ཞེས་བཤད།