ཧྥ་རན་སེའི་ཙུང་ཐུང་མཱ་ཁེ་ལུང་གིས་དེ་རིང་ནས་བཟུང་རང་རྒྱལ་ལ་རྒྱལ་དོན་འཚམས་འདྲི་བྱེད་པ། ཚོགས་ཆེན་བཅུ་དགུ་པའི་དགོངས་དོན་བགྲོ་གླེང་འཛིན་གྲྭ་སློབ་འགོ་ཚུགས་པ། བོད་སྐྱོད་འབུམ་རམས་པའི་ཞབས་ཞུ་ཚོགས་པས་མུ་མཐུད་རིག་སྟོབས་རོགས་སྐྱོར་བྱས་པ། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལོ་ཆུང་གི་ཚན་རིག་ལས་དོན་ཁང་ཐོག་མ་ལྷ་སར་བཙུགས་པ། བོད་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་རྣམ་གྲངས་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་གསར་དུ་བསྣན་པ། ཞིང་ལས་དངུལ་ཁང་བོད་ལྗོངས་ཡན་ལག་དངུལ་ཁང་གིས“ངོ་རིས་བཤེར་ནས་དངུལ་ལེན་པའི”བྱེད་ནུས་བཏོན་པ། ཀྲུང་དབྱང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ཞིབ་རུ་ཁག་ཨང་དྲུག་པས་བོད་ལྗོངས་ལ་གྱོད་དོན་༡༧བརྒྱུད་སྤྱོད་བྱས། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྒྲིག་ལ་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོབ་པ། བོད་ཡིག་དཔེ་མཛོད་ཀྱི་གཞི་གྲངས་ལྟེ་གནས་དབུ་བརྙེས་པའི་མཛད་སྒོ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་སུ་སྤེལ།
ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ། > མི་སྣ། > ཚ་ཤོས།

ལེའོ་ནཱར་རྡི W.J ཝན་རྡེར་ཀུབ། Leonard W.J.van der Kuijp

སྤེལ་དུས 2014-10-16 ཡོང་ཁུངས། ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ། རྩོམ་པ་པོ། ཚེ་བཀྲ

སྤྱི་ལོ 1952 ལོའི་ཟླ 9 པར་ཧོ་ལན་ཊར་སྐྱེས།  སྤྱི་ལོ 1975 ལོར།  ཁཱ་ན་ཏའི་སཱ་སྐ་ཆེ་ཝན་སློབ་ཆེན(University of Saskatchewan)དུ་ཆེད་ལས་བོད་རིག་པ་དང་རྒྱ་དང་སོག་པོའི་རིག་གནས།  མཚན་ཉིད་རིག་པ་བཅས་ཀྱི་ཤེས་རམས་པའི་བསླབ་གནས་བླངས། སྤྱི་ལོ 1976 ལོར།  སློབ་ཆེན་དེར་བོད་དང་སོག་པོ།  མན་ཇུ་རིག་པའི་རབ་འབྱམས་པའི་བསླབ་གནས་བླངས།  སྤྱི་ལོ 1977 ནས་སྤྱི་ལོ 1979 བར་དུ།  འཇར་མན་ཧོང་པོ་ཊྀ་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན(Humboldt University of Berlin )དུ་བོད་རིག་པ་དང་།  རྒྱ་དཀར་ནག་རིག་པ།  མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ཆེད་ལས་ཀྱི་འབུམ་རམས་པའི་བསླབ་གནས་རག  སྤྱི་ལོ1980ལོ་ནས1983བར་དུ།  ཀ་ལི་ཀ་ཏར་ཡོད་པའི་བལ་ཡུལ་ཞིབ་འཇུག་ཁང་དུ།  བལ་ཡུལ་དང་འཇར་མན་གྱི་ལག་བཤུའི་མ་ཡིག་ཉར་ཚགས་ལས་གཞིའི་འགན་འཛིན་པ་བྱས་ཤིང་།  དེའི་ཕྱི་ལོར།  བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་དུ་ཞིབ་འཇུག་གི་ལས་གཞི་བསྒྲུབས། 

སྤྱི་ལོ1985ནས1987ལོའི་བར་དུ།  འཇར་མན་གྱི་སྦིར་ལིན་སློབ་ཆེན་དུ་ཁྲིད་རོགས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་རིག  ནང་དོན་རིག་པ་ཁྲིད།  སྤྱི་ལོ1992ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1993ལོར།  སིའ་ཐོ་ཝ་ཧྲིན་ཊོན་སློབ་ཆེན(the University of Washington in Seattle)གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྡེ་ཁག་གི་གདན་ཞུའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བྱས་ཤིང་།  ཕྱིས་སུ་སློབ་གྲྭ་དེའི་ཨེ་ཤེ་ཡའི་སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་རིག་སྡེ་ཁག་གི་ཁྲིད་རོགས་བྱས་ཏེ།  སྔར་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྐད་བརྡ་དང་རྩོམ་རིག ནང་དོན་རིག་པ་བཅས་ཁྲིད།  སྤྱི་ལོ1995ལོའི་ཟླ7པ་ནས་བཟུང་།   ཧ་ཝར་དྷི་སློབ་ཆེན་གྱིབོད་དང་ཧི་མ་ལ་ཡ་ཞིབ་འཇུགགི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བྱས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་སློབ་གྲྭ་དེ་གའི་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དང་རྒྱ་གར་རིག་པའི་སྡེ་ཁག་གི་གཙོ་གཉེར་གནང་།  ཁོང་གི་ཞིབ་འཇུག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ནི་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས།  བོད་དང་སོག་པོ།  དེ་བཞིན་བོད་དང་རྒྱའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིན།  སྤྱི་ལོ1997ལོར།  ཁོང་པེ་ཅིང་བོད་རིག་པའི་དཔྱད་གླེང་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཤིངརིན་ཟླ་བ་དང་ཁོང་གི་གསུངས་རྩོམཞེས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་སྒྲོགས་སྦྱངས་བྱས། སྤྱི་ལོ1999ལོར།  ཁོ་དང་སྐུ་ཞབསE. Gene Smith.གཉིས་ཀྱིསབོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་དཔེ་ཚོགས་ལྟེ་གནས(the Tibetan Buddhist Resource Center (TBRC))ཞེས་པ་བཙུགས།   སྤྱི་ལོ2001ལོའི་ཟླ2པ་དང2002ལོའི་ཟླ1པོར།  ཁོང་དང་ཧྥེ་ཀྲིན་ཆིན་ཨེ་ཤེ་ཡ་ཤར་མའི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་སུ་ཧ་ཝར་དྷི་བོད་རིག་པའི་དཔྱད་གླེང་ཚོགས་འདུ་བསྡུས།  ཁོང་གིས་ཧར་ཝི་དྷི་སློབ་ཆེན་ནས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དང་འབུམ་རམས་པའི་མཛུབ་སྟོན་དགེ་རྒན་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ད་རག་བར་བོད་རིག་པ་དང་རྒྱ་གར་རིག་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཀྱི་འབུམ་རམས་པ10ཕྲག་ཞིག་བསྐྱངས་ཡོད།

ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་གཙོ་བོ་ལ། 

༡།  མཁས་གྲུབ་རྗེའི་ཡུལ་ལུང་རིང་ལུགས་དང་ཡུལ་སྐད་སྐོར་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པསྦིར་ལིན་གྱིརྒྱ་གར་རིག་པ་ཞིབ་འཇུགསྟེང་སྤེལ། 

(Studies in the Life and Thought of Mkhas grub rje IV: Mkhas grub rje on Regionalisms and Dialects )(Berliner Indologische Studien 2 1986)

རྩོམ་འདིའི་རྒྱ་འགྱུར་མཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་དཔྱད་རྩོམ་འགྱུར་མ་ཕྱོགས་སྒྲིགཐེངས7པར་བསྡུས།  国外藏学研究译文集》第7

༢།  སྤུར་རྒྱལ་བཙན་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་དཔྱད་འབྲས་གསར་བ་ཞིག》《一部研究吐蕃王国史的新作》A Recent contribution on the History of the Tibetan Empire)(Journal of the American Oriental Society 111 1991,94-107)འདི་ཉིད་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་དཔྱད་རྩོམ་འགྱུར་མ་ཕྱོགས་སྒྲིགཐེངས12པར་བསྡུས་ཡོད།  《国外藏学研究译文集》第12

༣།  དུས་རབས15པའི་སྐབས་ཀྱི་བོད་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་དང་ ལངྐའི་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་བ》《15世纪西藏的印度和锡兰游客》(Still in Search of Dharma: Indian and Ceylonese Travellers in Fifteenth Century Tibet)

༤།  དུས་རབས11-13པ་བར་གྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཚད་མ་རིག་པའི་འཕེལ་རྒྱས》《11—13世纪藏传佛教认识论的发展》(Contributions to the Development of Tibetan Buddhist Epistemology From the Eleventh to the Thirteenth Centuries

༥།  སྔ་དུས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་རྩོམ་རིག་གི་དཔྱད་ཞིབAn Early Tibetan Survey of Buddhist Literature ཞེས་པ་སྤྱི་ལོ2008ལོར་ཧ་ཝར་དྷི་སློབ་ཆེན་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ཞིབ་འཇུག་གི་དཔེ་ཚོགས( Harvard Oriental Series)ཀྱི་ནང་དུ་པར་དུ་བསྐྲུན།   དེབ64པ་ཡིན། 

(རྩོམ་འགན་པ། རྟ་མགྲིན)