ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་གྱི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ2255ཡོད་ཅིང་། རི་བོ་མཐོན་པོ14བརྒལ་བས། འཛམ་གླིང་གཞུང་ལམ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་ངོ་མཚར་བཏོད་ཡོད། མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ་གྱི་ལམ་ཐིག་ཧྲིལ་པོའི་ཆ་སྙོམས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི4000ཡན་ཟིན་པ་དང་། འཛམ་གླིང་ཐོག་མཐོ་གྲང་འཁྱགས་སའི་ཁུལ་ཚང་མར་སྣུམ་ནག་ལམ་འདིང་བའི་གཞུང་ལམ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན།
ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་དང་མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ་ནི་གཡུ་འབྲུག་ཆེན་པོ་གཉིས་ས་མཐོའི་ཐོག་འཁྱུག་པ་ལྟར་དུ་གནས་ཡོད། རླངས་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པ་ནས་བཟུང་། ལམ་གཉིས་ཀྱིས་ས་ཁམས་ཀྱི་འཆིང་རྒྱ་ལས་སྒྲོལ་ནས་རང་བྱུང་འོབས་ཆེན་བདེ་བགྲོད་ལམ་ཆེན་དུ་བསྒྱུར་ཏེ། ས་མཐོའི་འགྲིམ་འགྲུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་གྲུབ་འབྲས་རླབས་པོ་ཆེར་བདེན་དཔང་བྱས་ཡོད།
ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ། རི་བོ་མཐོན་པོ14བརྒལ་ནས་འཛམ་གླིང་གཞུང་ལམ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ངོ་མཚར་བཏོད།
བོད་ལྗོངས་དང་ནང་སའི་འགྲོ་ལམ་འགྲིམ་འགྲུལ་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱ་ཆེད། 1950ལོའི་ཟླ4པར། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་སི་ཁྲོན་ནས་བོད་ལྗོངས་སུ་སྐྱོད་པའི་འགྲོ་ལམ་བསྐྲུན་རྒྱུའི་ཐག་བཅད་པ་རེད།
རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ2255ཡོད་པའི་ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་ནི་འཕྲེད་རྒྱུག་རི་བོ་དང་མཚོ་བོད་ས་མཐོ་བརྒལ་ཞིང་། གཡང་གཟར་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་བའི་ས་དབྱིབས་ཁྲོད་རི་བོ་མཐོན་པོ14བརྒལ་ནས་འཛམ་གླིང་གཞུང་ལམ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་ངོ་མཚར་བཏོད་ཡོད། མིག་སྔར། ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་གྱི་ལམ་སྣེ་སི་ཁྲོན་ཁྲེང་ཏུའུ་ཡིན་པ་དང་། མཇུག་སྣེ་ནི་བོད་ལྗོངས་ལྷ་ས་ཡིན་ཞིང་། བྱང་ཐིག་རྒྱལ་ལམ317དང་ལྷོ་ཐིག་རྒྱལ་ལམ318གཉིས་ཀྱི་ཁྲེང་ཏུའུ་ནས་ལྷ་ས་བར་གྱི་ལམ་དུམ་གྱིས་གྲུབ་ཡོད།
མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ། ལམ་ཐིག་ཧྲིལ་པོའི་ཆ་སྙོམས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་ལ་སྨི4000ཡན་ཡོད།
མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་མཐོ་གྲང་འཁྱགས་སའི་ཁུལ་ཚང་མར་སྣུམ་ནག་ལམ་འདིང་བའི་གཞུང་ལམ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན། 1950ལོའི་ཟླ6པར་བསྐྲུན་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། ལམ་ཐིག་ཧྲིལ་པོའི་ཆ་སྙོམས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་ལ་སྨི4000ཡན་ཡོད་ཅིང་། གདང་ལ་རི་བོ་དང་བྱང་རྩྭ་ཐང་ཆེན་མོ་བརྒལ་ནས་རང་གྲུབ་འགག་བཙན་ཡངས་པ་ཅན་གྲོག་རོང་ཤར་གཏོང་བྱས་ཡོད། སྤྱིའི་ལམ་ཐག་ལ་སྤྱི་ལེ2100ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ཟི་ལིང་དང་ལྷ་ས་སྦྲེལ་མཐུད་བྱས་ཡོད།
ལོ70རིང་། “ལམ་གཉིས”ནི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྲོག་རྩ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང་། ད་བར་བོད་ལྗོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང་བོད་ལྗོངས་ནས་ཕྱིར་འདྲེན་པའི་ཟོག་འདྲེན་ལས་འགན90%ཡན་འཁུར་བཞིན་ཡོད།
ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་དང་མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ་གྱི་ལམ་བཟོ་བའི་དཔུང་ཁག་ཆེན་པོས་ལ་དུག་དང་གྲང་ངར་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཁྱད་དུ་བསད་ཅིང་། རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གི་དཔའ་བོའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་འོག་ཉེན་ཁ་དང་དཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་སེལ་ནས་བོད་ལྗོངས་སུ་བསྐྱོད་པའི “མཁའ་ལམ”འདི་གཉིས་བསྐྲུན་པ་དང་། དཔའ་བོ3000ལྷག་ཙམ་དེའི་ཆེད་ས་མཐོར་རང་སྲོག་ཀྱང་ཤོར་ཡོད། འོན་ཀྱང“དཀའ་ངལ་ལ་མི་སྐྲག་པ་དང་འཆི་རྒྱུར་མི་འཇིགས་པ། འབད་འབུངས་སྟོབས་བརྩོན་དང་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་བར་ཡིད་སྤྲོ་བ། དམག་དམངས་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་ལྟར་བརྩེ་བ་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ”བཅས་ཀྱི“ལམ་གཉིས”ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་རླབས་པོ་ཆེ་ཡང་དེ་ནས་གྲུབ་ཡོད།
1954ལོའི་ཟླ12པའི་ཚེས25ཉིན། ཁྲོན་བོད་གཞུང་ལམ་དང་མཚོ་བོད་གཞུང་ལམ་ཐོག་དངོས་སུ་རླངས་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་སྟེ། འཛམ་གླིང་གི་ལམ་སྐྲུན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་ངོ་མཚར་བཏོད་ཡོད་པ་དང་། མཚོ་བོད་ས་མཐོའི་དེང་རབས་འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱ་གཞག་གི་འགོ་བརྩམས་ཡོད།
