ཉེ་ཆར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་དུས་ཆེན་གོང་གི་ཁྲོམ་རའི་མཁོ་སྤྲོད་དང་། དྲོད་གློག་མཁོ་འདོན་འགན་ལེན། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཞིབ་བཤེར་དང་མཛུབ་ཁྲིད་གནང་ཞིང་། འདི་ནི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་སྐུ་འབུམ་ཐང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞིང་ཟོག་ཁྲོམ་རར་ཤིང་ཏོག་གི་ཚོང་ཇི་འདྲ་ཡོད་མེད་མཁྱེན་རྟོགས་གནང་བཞིན་པ།
ཉེ་ཆར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་དུས་ཆེན་གོང་གི་ཁྲོམ་རའི་མཁོ་སྤྲོད་དང་། དྲོད་གློག་མཁོ་འདོན་འགན་ལེན། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཞིབ་བཤེར་དང་མཛུབ་ཁྲིད་གནང་བ་དང་། གཞི་རིམ་གྱི་འཐབ་ས་དང་པོའི་ལས་དོན་མི་སྣར་འཚམས་འདྲི་གནང་བ། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་ལོ་གསར་གྱི་སྨོན་འདུན་བཟང་པོ་ཞུས་པ་རེད།
དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་འཆར་ཉེར་ཡོད་པའི་མཚམས་སུ། ཁྲོམ་རའི་མཁོ་སྤྲོད་འདང་ངེས་ཡོད་མེད་དང་ཟོག་གོང་བརྟན་པོ་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་ཐུགས་ཁུར་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད། སྐུ་འབུམ་ཐང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཞིང་ཟོག་ཁྲོམ་ར་ན་ནིང་ཟླ་12པར་ཚོང་གཉེར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཚུན། ཚད་ལྡན་ཅན་དང་རིག་ནུས་ཅན་གྱི་དོ་དམ་མ་ལག་ལ་བརྟེན་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་སྣང་དང་སྐྱིད་སྣང་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད། ཁྲོམ་རའི་ནང་གཙང་སྦྲ་ལེགས་ལ་གྲལ་འགྲིག་པ་དང་དོ་དམ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད། ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་སྔོ་ཚལ་དང་། ཤིང་ཏོག ཤ་རིགས། མཚོ་ཟས་དང་ཆུ་ཐོན་ཐོན་རྫས་སོགས་ཁྲོམ་བཀྱག་མང་པོ་ཞིག་གི་མདུན་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཚོང་པ་དང་བྱམས་བརྩེའི་ངང་སྤེལ་རེས་གནང་ནས། ཉིན་རེའི་བྲིན་ཚད་དང་། ཚོང་ཟོག་གི་རིན་གོང་། ཚོང་ཟོག་མཁོ་སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བཀའ་འདྲི་ཞིབ་ཕྲ་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ཚང་མ་ཚོང་ཡག་པོ་ཡོང་བ་དང་ལོ་གསར་པའི་ནང་ཡོང་འབབ་མང་ཙམ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཡང་ཞུས་པ་རེད། ཁོང་གིས་དུས་ཆེན་རིང་གི་ཁྲོམ་རའི་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་དང་རིན་གོང་བརྟན་པོ་དང་བཟའ་བཅའི་བདེ་འཇགས་ལས་དོན་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་གལ་འགངས་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། མཁོ་སྤྲོད་སྦྲེལ་མཐུད་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་དུས་ཆེན་རིང་གི་ཁྲོམ་རའི་མཁོ་སྤྲོད་འདང་ངེས་དང་ཚོང་ཟོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ་ཤ་ཚལ་སྒོང་གསུམ་དང་། ཤིང་ཏོག ཟ་འབྲུ་བཅས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བཟའ་བཅའི་བདེ་འཇགས་འགན་འཁྲི་དང་གཏོགས་ཁོངས་དོ་དམ་གྱི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། བཟའ་བཅའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ཀྱི་འགག་སྒོ་ནན་པོ་སྲུང་བ། ཡིད་རྟོན་གཉེར་སྐྱོང་མཐའ་འཁྱོངས་བཅས་བྱས་ནས་མང་ཚོགས་ལ་་བློ་བདེ་པོའི་ངང་ཉོ་རྒྱུ་དང་ཟ་རྒྱུ་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
ཁྲོམ་ར་དང་སྒོ་རྩིས་ཚོང་ཁང་ནི་འཛད་སྤྱོད་བྱེད་ཚད་འཇལ་ཆས་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་ཧྲེན་ལི་དུས་རབས་ཐང་ཆེན་གྱི་ཏཱ་མའེ་སྒོ་རྩིས་ཚོང་ཁང་དང་། ཁྲལ་ཆག་དངོས་ཟོག་ཚོང་ཁང་། གྱོན་ཆས་ཚོང་ཁང་བཅས་སུ་རིགས་ཁག་གི་འཛད་སྤྱོད་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་པ་གསན་པ་རེད། ཁོང་གིས་ཞིབ་ཚགས་ཅན་གྱི་གཉེར་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་། སྣ་མང་ཅན་གྱི་འཛད་སྤྱོད་རྣམ་པ་གསར་གཏོད་བྱེད་པ། སྔར་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་སྤུས་ལེགས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་མཁོ་སྤྲོད་བཅས་བྱས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྣ་མང་ཅན་དང་། རང་གཤིས་ཅན། སྤུས་ཚད་མཐོ་བ་བཅས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་དགོས་མཁོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐོང་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་སེམས་དྲོད་འབར་རླངས་ཚ་ནུས་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིར་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་དང་། འཕྲལ་སྡོམ་ཐག་གཅོད། བདེ་འཇགས་སྐོར་ཞིབ་སོགས་ལས་དོན་གྱི་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞིབ་ཕྲ་གནང་བ་དང་ནན་ཏན་ངང་གསན་པ་དང་འབྲེལ། འཐབ་ས་དང་པོའི་ལས་དོན་མི་སྣས་དཀའ་སྤྱད་འབད་འཐབ་ཀྱིས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་དྲོ་སྐྱིད་སྦྱིན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་རེད། ཁོང་གིས་དགུན་ཁ་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་དྲོད་ལེན་དགོས་མཁོ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན་པས་འབར་རླངས་གསོག་འཇོག་དང་བདེ་འཇགས་མཁོ་སྤྲོད་ཡག་པོ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཁྱིམ་ཚང་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། ཞབས་ཞུའི་རང་རྟོགས་རང་བཞིན་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། འབར་རླངས་གསོག་འཇོག་ནུས་པ་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། མཁོ་སྤྲོད་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་ཚན་རིག་དང་མཐུན་ཞིང་གནད་ལ་འཁེལ་བའི་བཀོད་གཏོང་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་འབར་རླངས་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། བདེ་འཇགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་བཙུགས་ནས་འབར་རླངས་གསོག་འཇོག་དང་། གཉེར་སྐྱོང་། སྲུང་སྐྱོང་སོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་གཏན་འབེབས་ཁག་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་སྐོར་ཞིབ་སྲུང་སྐྱོང་དང་དུས་བཀག་བདེ་འཇགས་ཞིབ་བཤེར་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ་ཉེན་ཁ་དང་མངོན་མེད་རྐྱེན་ངན་དུས་ཐོག་ཏུ་སེལ་དགོས་པ། ཞབས་ཞུའི་ཐད་སྦྲེལ་ཁ་པར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འབར་རླངས་སྤྱོད་པའི་གནད་དོན་དུས་ཐོག་ཏུ་ཐག་གཅོད་བྱས་ནས། མི་དམངས་མང་ཚོགས་བློ་བདེ་པོའི་ངང་དུས་ཆེན་གཏོང་རྒྱུ་དང་དྲོ་སོབ་སོབ་ངང་དགུན་ཁ་སྐྱེལ་རྒྱུ་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
རྒྱལ་ཁབ་གློག་དྲ་ལྷ་ས་གློག་གཏོང་ཀུང་སིའི་གྲོང་ཁུལ་གློག་གཏོང་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་སུ་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་གློག་ཤུགས་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་དང་བརྟན་པོ་བྱས་ཚུལ་མཁྱེན་རྟོགས་ཞིབ་ཕྲ་གནང་བ་མ་ཟད། ལས་རེས་ལས་སྒྲུབ་མི་སྣར་གཟིགས་པ་དང་འཚམས་འདྲིའང་གནང་བ་རེད། ཁོང་གིས་གཞིས་རྩེའི་དིང་རི་རྫོང་གི་ཡོམ་འགོག་གེགས་སེལ་ཁྲོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གློག་ཤུགས་མ་ལག་གིས་མགྱོགས་མྱུར་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཏེ། འཕྲལ་མར་འཕྲལ་སྡོམ་མི་སྣ་དང་། སྒྲིག་ཆས། འཁོར་རིགས་བཅས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་གེགས་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་ཀྱི་གློག་སྤྱོད་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་འགན་ལེན་བྱས་པ་ལས་རྒྱ་ཆེའི་ལས་བྱེད་ལས་བཟོའི་ཕུལ་བྱུང་གཤིས་རྒྱུད་དང་སྤྱོད་ཚུལ་བཟང་པོ་མངོན་ཡོད། མུ་མཐུད་ལས་རེས་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་གློག་ཤུགས་མཁོ་སྤྲོད་བརྟན་པོ་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱས་ཏེ་གེགས་ཁུལ་གྱི་མང་ཚོགས་ལ་དྲོ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་ངང་དུས་ཆེན་གཏོང་རྒྱུ་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་རྗེས་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་2025ལོའི་དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་དགོང་ཚོགས་ཀྱི་ལྷ་ས་ཡན་ལག་ཚོགས་རར་གློག་ཤུགས་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་བྱས་ཚུལ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་གསན་ཞིང་། ཁོང་གིས་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་2025ལོའི་དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་གྱི་དགོང་ཚོགས་ལྷ་ས་ཡན་ལག་ཚོགས་ར་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་རེད་ལ་འགན་འཁྲི་ལྗིད་པོ་ཞིག་དེ་བས་ཀྱང་རེད། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚུགས་གནས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། ལས་ཀའི་ཞིབ་ཆ་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་དང་ལས་ཀའི་བརྒྱུད་རིམ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། གློག་ཤུགས་དང་རྒྱབ་ཕྱོགས་མཁོ་སྒྲུབ་སོགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་འགན་སྲུང་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་འཁྲབ་སྟོན་ཐུགས་གྲ་ལེགས་འགྲིག་ཡོང་བར་འགན་ལེན་བྱས་ནས། གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་དང་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་མངོན་པར་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད།
བརྟག་ཞིབ་གནང་རིང་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གིས་ནན་བཤད་གནང་དོན། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་རྩ་བ་དེ་དམ་པོར་འཛིན་དགོས་ཤིང་། ཉེན་བརྡ་རྒྱུན་སྒྲོག་དང་རྒྱུན་དུ་དོགས་ཟོན་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་སྔར་བས་དོན་འཁྱོལ་དང་། སྡེ་ཚན་གྱི་ལྟ་འདོམས་འགན་འཁྲི་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་ནན་དཀྲི། བག་གཡེང་དང་སྟེས་དབང་གི་བསམ་བློ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འགོག་སེལ། གཙོ་གནད་ལས་རིགས་ཁྱབ་ཁོངས་དང་། གཙོ་གནད་གནས་ཡུལ། གཙོ་གནད་ལྷུ་ཚིགས་བཅས་འབུར་ཐོན། བདེ་འཇགས་ཀྱི་མངོན་མེད་རྐྱེན་ངན་སྣ་ཚོགས་གྲལ་བཤེར་བཅོས་སྒྲིག་གཏིང་ཟབ་བཅས་བྱས་ནས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་མཐའ་ཚད་བརྟན་པོར་སྲུང་དགོས། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་ཤིང་། ཚན་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེན་རྟོག་སྟོབས་ཤུགས་དང་འཐབ་འཛིང་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་བདེ་འཇགས་ལྟ་སྡོམ་ཆ་འཕྲིན་ཅན་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་ལ་གནད་ལ་འཁེལ་བའི་སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་དྲ་རྒྱ་ཧུར་ཐག་འཛུགས་པ། བདེ་འཇགས་འགོག་ཟོན་ཤེས་བྱ་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། གནོད་འཚེ་སྔོན་འགོག་དང་གནོད་འཚེ་ལས་གཡོལ་བའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་གཏོང་དགོས། མི་དམངས་གོང་དུ་བཀུར་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་བློ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་རྒྱུན་འབྱམས་མིག་དཔེ་བཏོན་ནས་འཐབ་ས་དང་པོར་སྐྱོད་པ་དང་། མདུན་ཕྱོགས་སུ་བཀོད་འདོམས་བྱེད་པ། མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། མཐའ་ཚད་སྲུང་བ་དང་། ཉེན་ཁ་སྔོན་འགོག བདེ་འཇགས་འགན་ལེན་བཅས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འགན་འཁྲི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཁུར་བ། འཕྲལ་སྡོམ་ལས་རེས་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོ། ཆ་འཕྲིན་སྙན་ཞུའི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བཅས་བྱས་ནས་འགན་འཁྲི་ལས་གནས་དང་མི་ལ་དཀྲི་བ་དང་། ཆ་འཕྲིན་བརྒྱུད་སྤྲོད་དུས་ཐོག་གནད་ལ་འཁེལ་བ། འཕྲལ་སྡོམ་ཐག་གཅོད་མགྱོགས་མྱུར་དང་ནུས་ལྡན་བཅས་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། དམངས་འཚོ་མཁོ་སྤྲོད་འགན་ལེན་གྱི་འཕྲལ་སྡོམ་སྔོན་ཇུས་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་ཤིང་། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་གཞིས་སྔོན་ལ་ཇུས་འགོད་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཞིབ་དཔྱོད། སྟོབས་ཤུགས་སྤྱི་འདོམས། བཀོད་གཏོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས་ཆུ་དང་། གློག སོལ་རླངས་བཅས་མཁོ་སྤྲོད་བརྟན་པོ་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། ཁྲོམ་ར་ལྟ་འདོམས་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཁྲོམ་རའི་འཁོར་སྐྱོད་ལ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱུན་ལྡན་མིན་པའི་རིན་གོང་འཕར་ཆག་ལ་ཁ་གཏད་ཡག་པོ་གཅོག་པ། ཟོག་གོང་ཧམ་སྤར་དང་རིན་གོང་སྒེར་སྡེམ་སོགས་ཁྲིམས་འགལ་སྒྲིག་འགལ་བྱེད་སྤྱོད་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་རྡུང་རྡེག་ནན་པོ་གཏོང་བ། ཁྲོམ་རའི་ཟོག་ཁུངས་འདང་ངེས་དང་། ཟོག་གོང་བརྟན་པོ། མཁོ་སྤྲོད་དུས་ཐོག་བཅས་ཡོང་བའི་འགན་ལེན། དེ་བས་དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོང་མིའི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་འགན་ལེན་བཅས་བྱས་ནས་ལྷིང་འཇགས་དང་ཞི་མཐུན་གྱི་དུས་ཆེན་གྱི་རྣམ་པ་གཏོད་དགོས།
