གནད་བཏུས། དཔྱད་རྩོམ་འདིར་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ལས་དམ་པ་ཁོང་དག་དབུས་སུ་ཕེབས་སྐབས་བླ་མས་དབུས་ནས་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་ཚུལ་གྱི་ཞལ་གདམས་བསླབ་བྱ་གནང་བ་དག་ཁོལ་དུ་ཕྱུང་ནས་བསླབ་བྱ་དེ་དག་གིས་སྤྱིར་བསྟན་པ་བྱང་དུ་དར་བའི་ཐུགས་སྨོན་དང་སྒོས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གཙོས་མདོ་སྨད་ལྷོ་བྱང་གི་དགོན་མ་ལག་མང་པོའི་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་དང་དབང་རྗེས་གནང་ཁྲིད་ཞལ་ལུང་གི་རྒྱུན་མ་ཚང་བར་མེད་པ།འདོན་རྟ་དབྱངས་སོགས་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་གྱི་སྐོར་མི་ཉམས་དར་སྤེལ་དང་རྒྱུན་འཛིན་བཅས་མདོར་ན་གདན་ས་འདི་བསྟན་པའི་མཛོད་དུ་སྒྲུབ་ཚུལ་ལ་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེ་ཐོན་ཡོད་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད།
གནད་ཚིག རྣམ་ཐར། སློབ་གཉེར་བསླབ་བྱ། ནང་དོན། སློབ་གསོའི་རིན་ཐང་།
གླེང་གཞི།
དེ་ཡང་དུས་རབས་བདུན་པ་ཙམ་ནས་བོད་དུ་རྒྱ་གར་བལ་བོ་སོགས་ལ་སློབ་གཉེར་ལ་འགྲོ་བའི་སྲོལ་བྱུང་། རྒྱ་བོད་ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དྲིན་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡུལ་དབུས་རྒྱ་གར་ནས་བོད་ཡུལ་དབུས་གཙང་གི་ལྗོངས་ཆེན་པོར་དར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་སྡེ་སྣོད་ཐམས་ཅད་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་བཙུགས་ཏེ་བསྟན་པའི་གནས་གཞི་བསྐྱངས། བར་སྐབས་བསྟན་པ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་བར་གྱི་ལོ་ཙཱའི་འབྲེལ་ལམ་ཆད། མངའ་རིས་རྒྱལ་བོ་ལྷ་བླ་མ་ཁུ་དབོན་ནས་བཟུང་སླར་ཡང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་རྒྱུན་མཐུད་ཙམ་བྱུང་། “མངའ་རིས་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་གདུང་བརྒྱུད་བླ་ཆེན་ཇོ་བོ་དཔལ་གྱི་སྲས་བླ་ཆེན་དངོས་གྲུབ། རྒྱལ་པོ་དེའི་དུས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དབུས་གཙང་དུ་འགྲོ་བའི་སྲོལ་བཙུགས།”ལྷག་པར་ཇོ་བོ་བཀའ་གདམས་པའི་གྲུབ་མཐའ་བྱུང་བ་ནས་བོད་དུ་སློབ་གཉེར་གྱི་ལམ་ལུགས་རིམ་བཞིན་ཆགས་ཏེ་གསེང་ཕུ་ནེའུ་ཐོག་སོགས་སློབ་གཉེར་གྱི་གནས་གཞི་གསར་དུ་བྱུང་། བཀའ་བརྒྱུད་ས་སྐྱ་སོགས་ཆོས་རྒྱུན་སྣ་ཚོགས་རིམ་བཞིན་དར་བས་བསྟན་བ་སྔ་དར་ལས་ཀྱང་རྒྱས་པར་མཛད།
ས་སྐྱའི་དུས་སུ་བོད་དུ་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་རྩ་བར་གྱུར་བའི་ཐུན་མོང་རིག་གནས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཀྱང་རྒྱས་པར་མཛད་པས་དཔལ་ས་སྐྱའི་གཙུག་ལག་ཁང་ནི་བོད་ཀྱི་སློབ་གཉེར་གྱི་གནས་གཞི་གཙོ་བོར་གྱུར། ཕག་གྲུའི་དུས་སུ་རྩེད་ཐང་བཤད་གྲྭ་ཆེན་མོ་དར་བས་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུན་གྲུབ་མཐའ་ཁག་གི་སློབ་གཉེར་བ་རིས་སུ་མ་ཆད་པར་གཙང་ཕྱོགས་སུ་འདུས། བོད་དུ་སྔར་མ་བྱུང་བའི་མཁས་པས་ས་སྟེང་ཁྱབ། ཆོས་དང་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་བབ་ཆེས་བཟང་ཤོས་སུ་གྱུར། ལྷག་པར་ཕག་གྲུ་སྡེ་སྲིད་ན་རིམ་གྱིས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཡབ་སྲས་སོགས་ལ་མཐུན་རྐྱེན་བླ་མེད་སྦྱར་ཏེ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་སྤེལ་བར་མཛད། སེ་འབྲས་དགེ་གསུམ་སོགས་བསྟན་པའི་གཞི་མ་ངང་གིས་འཕེལ་ཏེ་དབུས་གཙང་གི་ལྗོངས་ཆེན་པོར་ཁྱབ། འཆད་ཉན་གྱི་སྡེ་མང་པོ་དར་བས་རྗེ་རིང་ལུགས་འཛིན་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཐའ་ཡས་པས་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས། དེ་དག་ལས་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་དང་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་སོགས་ཀྱིས་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་གསེར་སྦྱང་བཙོ་མ་ལྟར་ལྷད་མ་འདྲེས་པར་སྤེལ། རྗེས་སུ་གོང་ས་ལྔ་བ་ཆེན་མོ་དང་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་སོགས་ཀྱིས་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་ཉམས་ཆག་ལས་སྐྱོབ་པར་མཛད་དེ། བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་དགེ་ལྡན་བསྟན་པའི་རིང་ལུགས་དྲི་མ་མེད་པས་ཁྱབ་པར་བྱས། བར་སྐབས་དེར་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེ་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལ་སྦྱངས། སྔོན་ཚེ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བྱང་ནས་བྱང་དུ་རྒྱས་ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་བསྟན་དུས་ལ་བབས་ནས་ཡུལ་མདོ་སྨད་དུ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བ་བཏབ་སྟེ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ལ་གདུགས་དཀར་པོ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པར་བྱས། ཁྱད་པར་དུ་གདན་རབས་གཉིས་པ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་བོ་དང་ཐུགས་སྲས་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་སོགས་ཀྱིས་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་མཆོད་རྟེན་ལ་བང་རིམ་གྱི་རྣམ་པས་དགོན་མ་ལག་མང་པོ་ཡུལ་མདོ་སྨད་ལྷོ་བྱང་གི་རྒྱུད་དུ་བཙུགས་ཏེ། “བསྟན་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་གིས་མ་ཁྱབ་པའམ། །ཁྱབ་ཀྱང་ཉམས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་དེར་ནི། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡིད་རབ་བསྐྱོད་པ་ཡིས། །ཕན་བདེའི་གཏེར་དེ་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཤོག །”ཅེས་པ་ལྟར་རྒྱས་པར་མཛད།
ལྷག་པར་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་རྗེ་འཇིགས་མེད་དབང་བོ་སྔ་ཕྱི་ཐེངས་གཉིས་ལ་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ནས་རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་མི་བཤིག་པའི་རྒྱས་བཏབ། རྒྱལ་བ་ཡབ་སྲས་སོགས་དང་ཡོངས་འཛིན་ཕུར་ལྕོག་བྱམས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་དམ་པ་དུ་མ་བསྟེན་ནས་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀུན་ལ་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་། ལྷག་པར་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པོ་འཐོར་བ་རྣམས་བསྡུས། ཆད་པ་རྣམས་བསབ། ཉམས་པ་རྣམས་གསོས། འཁྲུགས་པ་རྣམས་བསྒྲིགས་ཏེ། རྒྱལ་བ་ཡབ་སྲས་ནས་བརྒྱུད་པའི་དབང་ལུང་མན་ངག་ཁྲིད་རྒྱུན་མཐའ་ཡས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་མནོས་པར་མཛད། རོང་བྱམས་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཆ་ཚད་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་བྱམས་སྐུ་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་སོགས་དགོན་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་བཞེངས། འགྲིག་བཅའ་ཡིག་སོགས་གཏན་ལ་ཕབས་ཏེ་འདུལ་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ངོས་གཙང་བར་མཛད་པས། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པར་ཤེར་ཕྱིན་བྱང་ནས་བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་ཐུགས་སྨོན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ནས་རྗེ་བླ་མའི་རིང་ལུགས་འཛིན་པའི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་བཞིན་དུ་བྱོན་ཏེ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པར་ཕྱོགས་མཐར་སྤེལ་བས།“སྔར་མདོ་སྨད་དུ་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བར་མ་ཆད་པར་བསྟན་པའི་སྲོལ་ཆེས་ཆེར་དར་མོད་ཀྱང་ལོ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་རྫོགས་ནས་དྲུག་བརྒྱ་མ་སོང་བའི་བར་སྐབས་དེར་ཐུབ་བསྟན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བཤད་སྒྲུབ་སྒོ་གང་ནས་ཀྱང་ཟུར་མ་ཉམས་པར་ཆོས་སྡེ་གཅིག་ལ་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཚང་བ་འདི་འདྲ་བྱུང་བ་གཟུ་བོའི་བློས་དཔྱད་ན་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བའི་རིགས་པས་གྲུབ”ཅེས་གསུངས་སོ།།
དང་པོ། དབུས་ཕེབས་སློབ་གཉེར་གྱི་སྲོལ་དང་ཕེབས་ཚུལ་བཤད་པ།
《འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར》དུ། རྗེ་བླ་མས།“དེ་ཡང་གངས་རིའི་དཔལ་དང་ལྡན་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་དབུས་གཙང་གི་ལྗོངས་འདིར་སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལོ་པཎ་མཁས་གྲུབ་རིམ་པར་བྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྒྲོན་མེ་ཆེས་ཆེར་དང་པོར་གསལ་བར་མཛད། བར་དུའང་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲིན་ལས་རྨད་དུ་བྱུང་བར་མི་ཉམས་ཤིང་རྒྱས་པར་མཛད་པའི་དྲིན་ལས། ད་ལྟའང་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བའི་རྒྱུན་ཉམས་པ་མེད་པར་གནས་པས་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལྗོངས་འདི་ཉིད་དུ་ཞབས་སེན་གྱི་པདྨོ་བཀོད་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིན་མོ་ལྟར་གསལ་བ་ཞིག་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱེད་དོ་དགོངས་པ་ཐུགས་ལ་ནར་མར་འཁྲུངས་ཏེ། རིང་ནས་བགྲོད་པའི་ལམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་དག་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་མི་དགོངས་པར་དམ་པའི་ཆོས་འཚོལ་བ་ལ་རིངས་པ་དང་དཔའ་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ངུ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ།།”ཅེས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དགུང་ལོ་ཕྲ་བའི་དུས་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་དུ་འགྲོ་བའི་འདུན་པ་དང་དགོས་པ་སོགས་སྤྱི་བསྟན་ནས“མདོ་སྨད་ས་ཆེན་མཛེས་བྱེད་པདྨོ་ཁྱོད། །མཁས་གྲུབ་སྦྲང་རྩིའི་དོག་པ་འཛིན་སླད་དུ། །ཐུབ་བསྟན་ཉིན་བྱེད་དགེ་མཚན་འཆར་བའི་གླིང་། །དབུས་གཙང་དག་པའི་ལྗོངས་སུ་བདེ་བར་བྱོན།།”ཞེས་པའམ།“ཇི་ལྟར་ངང་བའི་རྒྱལ་བོ་པད་མཚོར་འཇུག་པ་ལྟར་སྤྲོ་དགའ་ཤུགས་དྲག་པོ་དང་བཅས་ཏེ་དབུས་གཙང་གི་ཕྱོགས་སུ་འབྱོན་པར་བརྩམས་སོ།།”ཞེས་དབུས་གཙང་དུ་ཇི་ལྟར་ཕེབས་ཚུལ་ལུང་དུ་བཀོད་ནས། དུས་ཕྱིས་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་ཡབ་སྲས་སོགས་ཀྱང་རྗེ་བླ་མའི་མཛད་པ་འདི་ཁོ་ན་ཐུགས་ལ་ནོད་བཞིན་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཚུལ་ལ། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་ཐར《ངོ་མཚར་སྐལ་བཟང་འཇུག་ངོགས》སུ།“བསླབ་གསུམ་གསེར་གྱི་སྤུ་སྡུག་གོས་གྱོན་པའི། །རྒྱལ་སྲས་སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པའི་ངང་བ་དེ། །ལེགས་བཤད་བདུད་རྩིའི་དགའ་སྟོན་མྱང་བའི་ཕྱིར། །དབུས་གཙང་ཆུ་གཏེར་ཆེ་དེར་དལ་གྱིས་འཕུར།།”ཞེས་པའམ།“དབུས་གཙང་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ལེགས་བཤད་ཀྱི་སྐྱེས་ལེན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ངུ་ལྟར་བགྲོད་པ་རིང་བའི་ལམ་གྱི་ཉེ་ཞོ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་མི་སེམས་པར་མཐུན་པའི་ཡོ་བྱད་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་ཞབས་ཀྱི་པད་མོ་བསྐྱོད་པར་གྱུར”ཞེས་དང་། བར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་དབང་བོས“རྐྱེན་ངན་རུ་འཛིང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་ཅི་མི་སྙམ་པར་དམ་པའི་ཆོས་འཚོལ་བ་ལ་དཔའ་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པས་རང་གི་དམ་བཅའ་པ་མཐར་སྐྱོང་བ་ནི་འཕགས་ཆེན་དམ་པའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་གསན་དགོངས་མ་གནང་བར་ཕེབས་གྱུར་ཐག་བཅད།”ཅེས་རྣམ་ཐར《རྒྱལ་སྲས་རྒྱ་མཚོའི་འཇུག་ངོགས》སུ་གསུངས། ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་དབང་པོའི་ཐུགས་སྲས་གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོལ་མེ་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་ཕེབས་ཚུལ་ལའང་རྣམ་ཐར《དད་པའི་པད་མོ་བཞད་པའི་ཉིན་བྱེད》དུ། “རྣམ་གྲོལ་ཐར་བར་བགྲོད་པའི་གྲུ་བོ་ཆེ། །སྟོན་པོས་ཆེར་བསྔགས་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །བྱང་ནས་བྱང་དར་བདེན་པ་ངོམ་ཆེད་དུ། །དེད་དཔོན་མཆོག་དེ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བས་ཞུགས”ཞེས་གསུངས་སོ།།
དེ་བཞིན། ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས། “རྒྱལ་སྲས་འཁོར་ལོའི་ལག་པ་ཅན། །དབུས་འགྱུར་ཆོས་ཀྱི་མཚོ་ཆེན་དུ། །རོལ་བའི་རྩེ་དགའ་རྣམ་རྒྱས་པ། །འཆི་མེད་ཁྲུས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་བཞིན། །བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པ་པདྨའི་སྐྱེད་ཚལ་དུ། །ལེགས་བཤད་སྦྲང་རྩིའི་བཅུད་ལ་མངོན་ཞེན་པའི། །བློ་གསལ་རྐང་དྲུག་གཞོན་ནུ་དུ་མ་དང་། །ལྷག་གཅིག་བོད་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཐེགས།།ཞེས་པའམ། “ཆོས་དོན་འཚོལ་བ་ལ་རྒྱལ་སྲས་རྟག་ཏུ་ངུའི་སྣང་བརྙན་གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དབུས་འགྱུར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེད་ཚལ་དུ་འབྱོན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས།”ཞེས་རྣམ་ཐར《བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་མཛེས་རྒྱན》དུ་གསུངས་ཚུལ་སོགས་ལས་ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་སོགས་ཀྱང་ངེས་པར་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད་པར་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་པའི་འདུན་པ་ཐུགས་ལ་འཁྲུངས་ཚུལ་དང་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཕེབས་ཚུལ་དངོས་ཀྱི་རྣམ་པ་སོགས་ཀྱང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཚུལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ལྟར་མཛད་འདུག་སྟེ། གཙོ་བོ་དམ་པའི་ཆོས་འཚོལ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་འགོག་དུ་མེད་པ་དེ་འཕགས་པ་རྟག་ཏུ་ངུས་ཆོས་འཚོལ་བའི་རྣམ་ཐར་ཁུངས་སུ་བྱས་ཤིང་། ཆོས་འཚོལ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་འཇུག་ཚུལ་ཡང་ངང་བ་པད་མཚོར་འཇུག་པའི་དཔེ་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་སོགས་ཆ་གང་ནས་ཀྱང་སྔར་སྲོལ་རྒྱུན་འཛིན་ཁོ་ན་གནང་ཡོད་པ་འདིའང་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་རྣམ་ཐར་རྩོམ་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཏེ། གཙོ་བོ་རྗེ་བླ་མའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་རྣམ་ཐར་གཞིར་བྱས་ནས། གདམས་པ་གཙོ་བོ་ཕ་བླ་མས་བུ་ལ་བསླབ་བྱ་གནང་ཚུལ་དང་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཚོས་བླ་མའི་བསླབ་བྱ་ཁོ་ན་གདམས་ངག་གི་མཐུ་རུ་སྒོམ་སྟངས་འབའ་ཞིག་གོ།།
མདོར་ན། “དེ་ཡང་སྤྱིར་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་མ་ལུས་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ངོ་བོ། སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་། གསང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོ་འཕགས་པ་ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་སྤྲུལ་བའི་རྣམ་རོལ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ཏེ་ལོ་ནཱ་རོ་སོགས་དང་། བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཤར་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོ་དང་། གསང་ཆེན་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་རྗེ་བཙུན་ཤེས་རབ་སེང་གེ་སོགས་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་གཅིག་ལས་དུ་མར་ཤར་བའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་བཀོད་པ་ཇོ་འབྲོམ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་བ་དང་མཚུངས་པའི་ལོ་རྒྱུས”ལྟར་བརྩམས་གནང་འཛད་པ་ཞིག་སྟེ། ཐུའུ་བཀྭན་བློ་བཟང་བཤད་སྒྲུབ་དབང་ཕྱུག་རྒྱ་མཚོས། རྣམ་ཐར་དང་གཞུང“རྩོམ་པ་ཡང་བརྡ་སྐད་སྣ་ཚོགས་མི་བསྲེ་བར་རྗེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ལྟ་བུའི་ལད་མོ་བྱས་ན་ལེགས་ཚུལ་སོགས”གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ། དབུས་ཕེབས་ཞལ་གདམས་བསླབ་བྱ་ངོ་སྤྲོད་པ།
དེ་ཡང་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་བཞེས་པའི་ཚེ་ཆོས་རྗེ་དོན་གྲུབ་རིན་ཆེན་པོས་མཐུན་རྐྱེན་གྱ་ནོམ་པ་དང་བཅས་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་པའི་སྐུལ་མ་དང་རྫོངས་སྟ་མཛད་དེ།“ཕེབས་ཁར་བླ་མའི་ཞལ་ནས།ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཤིག་འཆད་པ་ཡིན།ཅི་འདྲ་ཞིག་འདོད་ཅེས་པ་ལ།སེམས་ལ་ཕན་པའི་ཞལ་ཏ་ཞིག་ཐུགས་ལ་འདོགས་འཚལ་ཞུས་པས།བྱུང་འགྱུར་ལུང་བསྟན་བསླབ་བྱའི་ཚུལ་དུ་དང་པོར་ཐོས་བསམ་འདི་ལ་གྱིས།དེ་ནས་འདི་ལ་གྱིས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་།དེ་ནས་དེ་དག་གི་དོན་ཉམས་སུ་བཞེས་ཚུལ།དེའི་རྗེས་སུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་དགོས་ཚུལ་ཏེ། གཞོན་ནུ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཁྱོད།།སྔོན་སྦྱངས་དགེ་བའི་ལས་འཕྲོ་ཅན།།སྔོན་ཚེ་དམ་ཆོས་བདུད་རྩིའི་རོ།།འཐུངས་པའི་བག་ཆགས་ཡོད་པར་ངེས།།ཞེས་དང་།ཡུམ་ཆེན་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་གྱི།།རྒྱན་དུ་གྱུར་བའི་མངོན་རྟོགས་རྒྱན།།ཐོག་མར་བསླབ་ཅིང་ནན་ཏན་བྱ།།དེ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་བ་ན།།ལུང་ཆོས་ཀུན་ལ་འཕྲིགས་ཚུད་འགྱུར།།དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་ཟུར་ལ་ཞོག།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི།།ལམ་དང་སྤྱོད་པའི་རྣམ་བཞག་དག།སྟོན་པར་བྱེད་པའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན།།མཁས་པའི་ཡན་ལག་དག་ཏུ་བསླབ།།འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི།།རྟེན་དུ་སྟོན་པའི་ཆོས་དང་ནི།།ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་བསྟན་བཅོས་དང་།།སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དག་པ་ནི།།སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་སྟེ།།དེ་ཉིད་བདེ་བཤེགས་སྙིང་པོར་ནི།།སྟོན་བྱེད་ཐེག་ཆེན་རྒྱུད་བླ་མ།།བྱམས་ཆོས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ།།མཁས་པར་བྱེད་པའི་གོ་ཆ་གྱིས།།རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་འགྲེལ་དང་།།འབྲིང་དུ་སྟོན་པ་རྣམ་ངེས་དང་།།ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་རིགས་ཐིག་ཏེ།།ལུས་དང་འདྲ་བའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ།།གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ་འབྲེལ་བརྟག་དང་།།རྒྱུད་གཞན་སྒྲུབ་པ་རྩོད་རིགས་སྟེ།།འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུ་ཟེར།།ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ལས་བྱུང་བའི།།ཚད་མ་སྡེ་བདུན་འཛམ་གླིང་ན།།སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་གསལ་བྱེད་པ།།ཉི་མ་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་གྲགས།།འདི་ཡི་འོག་ཏུ་དེ་རྣམས་སློབས།།ཞེས་དང་།བློ་གྲོས་བཟང་ལྡན་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི།།མཐའ་བྲལ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་ལ།།གལ་ཏེ་མོས་པ་ཡོད་གྱུར་ན།།འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི།།དབུ་མ་རིགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་དང་།།དེ་ཡི་རྗེས་འབྲང་་་་་།”ཞེས་སོགས་དང་པོར་ཐོས་བསམ་འདི་ལ་གྱིས། དེའི་རྗེས་སུ་འདི་ལ་གྱིས་ཞེས་དབུས་གཙང་ནས་གཞུང་ཆེན་པོར་སློབ་གཉེར་ཅི་ལྟར་གནང་དགོས་ཚུལ་གྱི་ཞལ་གདམས་བསླབ་བྱ་ཐུགས་ལ་ཕན་པ་གནང་བ་ལྟར། རྗེ་ཙོང་ཁ་པས་ཀྱང་བླ་མའི་བསླབ་བྱའི་རིམ་པ་བཞིན་དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆེ་མཛད་དེ་མཐར་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད།རྟིང་མར་དགའ་ལྡན་རྣམ་པར་གླིང་བཏབ་ནས་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་སྤེལ་ཞིང་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས། འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་རྣམས་ལ་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕབ། རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་དང་མཁས་གྲུབ་སྨྲ་བའི་ཉི་མ་སོགས་བུ་སློབ་མཐའ་ཡས་པ་བསྐྱངས་ཏེ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་གསེར་སྦྱང་བཙོ་མ་ལྟར་མཛད། སེ་ར་འབྲས་སྤུངས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་སོགས་གདན་ས་མང་པོ་རིམ་བཞིན་བྱུང་བས་བོད་དུ་ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གྱི་ལམ་ལུགས་ཚང་ལ་མ་ནོར་ཆགས་ཤིང་། ལྷག་པར་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིའི་སློབ་གཉེར་ལམ་ལུགས་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ནས་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུན་ཟམ་མ་ཆད་པར་བྱུང་།
དེ་ལྟར་བོད་ཡུལ་དབུས་གཙང་གི་ལྗོངས་ཆེན་པོར་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་དུས་ཙ་ན། དང་པོ་རྗེ་བླ་མའི་བསྟན་པར་མཇལ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཤུགས་དྲག་པ་དང་། གཉིས་ན་མདོ་སྨད་དུ་བསྟན་པའི་གནས་གཞི་ཁྱད་པར་བ་མ་བྱུང་པའམ“སྔར་མདོ་སྨད་དུ་དགོན་པའི་རིགས་གཟིགས་མ་མྱོང”བས།
ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཤུགས་དྲག་པོ་བསྐྱེད་དེ། དགུང་ལོ་ཉེར་གཅིག་པར་ཁུ་བོ་དགེ་སློང་བསོད་ནམས་ལྷུན་འགྲུབ་ཀྱིས་སྐྱེལ་མ་བྱས་ཏེ་དབུས་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས། “དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཕེབས་པས་ལམ་བར་དུ་གཞི་བདག་རྣམས་ལ་དབུས་སུ་སོང་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་སོགས་མཐར་མ་ཕྱིན་པར་ཕྱིར་འོང་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཚར་ཆོད་ཅེས་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བ་དང་དམ་བཅའ་མཛད།”དབུས་སུ་ཕེབས་ཚུན་ནས་ཁོང་གི་སྐུ་བསྟོད་དུ།“དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལ་སྦྱངས”ཞེས་པ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དམ་པ་དུ་མ་ལས་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད། དཔལ་ལྡན་སྨད་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་གྲྭ་དང་དགེ་འཕེལ་རི་ཁྲོད་སོགས་སུ་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་ལ་ཞོལ་པས་དགེ་ལྡན་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་གཏེར་ཏུ་གྱུར། རྒྱལ་དབང་དྲུག་པའི་བཀའ་ལྟར་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གི་མཁན་པོར་བཞུགས་ཏེ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀོད་པ་གནང་བའི་ཞལ་ཟས་རྒྱ་མཚོ་མའི་སྲོལ་སླར་ཡང་གཏོད་པར་མཛད། ཕར་ཕྱིན་གྱི་སྟོན་མོ་སླར་གསོ། བཅའ་ཡིག་རྙིང་བ་སྔར་བོར་བ་གསར་དུ་རྙེད་པ། རྩོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཞི་འཇགས་དང་སྒྲིག་ལམ་དག་བཅོས། རྡོ་བཅལ་ཆེན་མོ་ནས་གླིང་བསྲེ་ལ་པོ་ཏི་ལྔའི་གསུང་བཤད་གནང་བའི་སྲོལ་བཙུགས་པ་སོགས་མཛད་པས་འཆད་ཉན་ཤིན་ཏུ་དམར་བ་བྱུང་། ལྷག་པར་དུ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིག་ཆ་གསར་རྩོམ་གྱི་བརྩི་བཞག་གནང་མགོ་ཚུགས་ཏེ། གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་བཅུད་བསྡུས་པ། །གངས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་ངག་ན་ཉི་མ་བཞིན།། ཞེས་པའི་ཀུན་མཁྱེན་ཡིག་ཆ་ཞེས་པ་གསར་དུ་མཛད་དེ་རྗེ་བླ་མའི་དགོངས་པ་ཐལ་ལྡན་དུ་བསྒྲུབས། སྐུ་ཚེ་སྨད་ལ་ཕྱིར་མདོ་སྨད་དུ་བྱོན་ནས་གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བ་བཏབ་ནས་བསྟན་པའི་གནས་གཞི་བཟུང་། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་མང་པོ་བྱུང་བའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བའི་འབྱུང་གནས་དམ་པར་གྱུར།
རྗེས་སུ་ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་དབང་པོས་གདན་ས་མཛད་པ་ནས་དགོན་པའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཤིན་ཏུ་དར་བར་གྱུར། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུའི་ཁ་གྲངས་ལ་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ་རྒྱལ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་སོགས་གཞུང་ལ་འབྲེལ་ཟམ་བཙུགས། ཡོངས་འཛིན་ཕུར་ལྕོགས་བྱམས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་སྐབས་དེའི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དམ་པ་མང་པོ་བསྟེན་ནས“དབུས་གཙང་ནས་རང་གཞན་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐུགས་གཉེར་འཛམ་གླིང་རྒྱན་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ངེས་མཛད་ནས་སླར་མདོ་སྨད་མུན་པའི་ཡུལ་དེར་བསྟན་འགྲོའི་དཔུང་གཉེན་ཆེན་པོར་བྱོན”ཏེ་གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛད་ལ་དགོན་མ་ལག་དང་མཆོད་གཞིས་ཀྱི་དཔུང་རྩ་བྱང་སོག་ཡུལ་ནས་ཤར་རྒྱ་མོ་ཚ་བོ་རོང་གི་བར་ཏུ་བརྐྱངས། དགུང་ལོ་ལྔ་གཅིག་སྟེང་སླར་ཡང་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ནས་རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་དང་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་སོགས་ལ་འབུལ་བ་སྦམ་མཐོ་བ་ཕུལ། བོད་ཡུལ་དབུས་གཙང་གི་གྲྭ་ས་ཆེ་ཆུང་དུ་མར་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ནས་དབང་ལུང་མན་ངག་དང་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པོ་བསྡུ་ཉར་གྱིས་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་གུར་དཀར་པོའི་ཏོག་ལྟ་བུ་འདི་བསྟན་པའི་མཛོད་དུ་བསྒྲུབས། འོན་ཀྱང་། དམ་པ་ཁོང་ཉིད་དང་པོར་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་པར་ལྕང་སྐྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་རྡོ་རུས་ཐུག་པ་གནང་དགོས་ཚུལ་དང་འབུལ་བསྡུ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་བསྒྲུབ་ཆོག་པ་སོགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་རེ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོའི་སློབ་མ་ལ་མོ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོས་སྐུ་གོང་མ་བཞིན་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་དགོས་ཚུལ་ཙམ་ལས་བསླབ་བྱ་གང་གནང་རྣམ་ཐར་སོགས་སུ་མི་གསལ། འོན་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་བར་མས“རྗེ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་དེ་ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་དུ་སྙན་གྲགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་པས། དེའི་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་ཆོས་སློབ་མི་དགོས་པར་འདིར་ཕེབས་ཞེས་མནའ་ལ་གཏོད་པ་ནི་ངོ་ཚ་བས་མི་ཕོད་གསུངས།”ཞེས་སྤོབས་པ་དང་ལ་རྒྱ་སྙིང་ལ་བཅིངས་ནས་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ་དགོན་ཆེ་ཕྲ་གང་ཡོད་དང་གདམས་ངག་གི་ཁུངས་གང་ཡོད་རྫོགས་པར་ཞུས།
དབུས་གཙང་གི་ལྗོངས་ཆེན་པོ་འདི་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པས་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུན་མུ་མཐུད་བསྐྱངས་པར་མཛད་དེ། ཕྱིས་སུ་ཐུགས་སྲས་མཁན་ཆེན་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེའི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་རྒྱལ་མཁན་པོ་གྲགས་པོ་རྒྱལ་མཚན་དབུས་སུ་ཕེབས་སྐབས་དབུས་གཙང་ནས་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་ཚུལ་གྱི་བསླབ་བྱ་ཞུས་པར། “གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་གནད་བསྡུས་བཀའ་པོད་ལྔར།།སློབ་པ་སྔོན་བྱོན་མཁས་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཡིན།།དེ་ཕྱིར་ཡུམ་མཆོག་སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་དང་།།དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཤེས་བྱའི་གཞི་ལྔའི་ཚུལ།།འདུལ་བའི་བཅས་མཚམས་ཕྲ་རགས་སྟོན་པ་ཡི།།དབུ་ཕར་འདུལ་མཛོད་གཞུང་ལ་ཞིབ་ཏུ་སྦྱོངས།།མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་འཁྲུལ་བ་ཀུན།།བཟློག་ཕྱིར་སྡེ་བདུན་མདོ་དང་བཅས་པ་སོགས།།ཚད་མའི་གཞུང་ལའང་འབད་པས་ལེགས་སྦྱངས་ཏེ།།རིགས་པ་སྨྲ་བའི་དབང་པོར་འགྱུར་བར་མཛོད།།ཐལ་ཕྲེང་ཚིག་དོན་ལེགས་པར་ངེས་པ་ན། །དེ་ནས་སྤྱི་དོན་ཊཱིཀྐ་སོགས་བལྟས་པས། །ཉི་མའི་ཟེར་དང་འཕྲད་པའི་པདྨོ་བཞིན། །བློ་གྲོས་འཇུག་པ་མཆོག་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །དེ་ལས་གཞན་དུ་སྐབས་སུ་གང་བབས་པའི། །ཐལ་ཕྲེང་ཟུར་བཀོལ་ལྟ་བ་ཡལ་བོར་ནས། །དཔེ་མང་ལྟ་བ་ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རྒྱུ། །དེ་ཕྱིར་ཐད་ཀའི་གཞུང་ལ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ། །དཔེ་ཆ་མི་འཛིན་དཔེ་ཀློག་ཙམ་ལ་རེ། །རྩོད་གྲྭ་མི་ནུས་ཆོས་གྲྭ་དོན་མེད་འདའ། །སྐྱོར་སྦྱངས་མི་ནུས་གཉིད་དང་འདུ་འཛིར་ཆགས། །འདི་དག་སློབ་གཉེར་གེགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན། །རིགས་པའི་བརྡར་ཤ་མ་བཅད་གཞུང་དོན་ལ། །ཚིག་སྤྱིའི་གོ་བ་ལམ་ཙམ་ཡོད་ན་ཡང་། །བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་ཚེ་བྱེ་མའི་འཆིང་བུ་ལྟར། །འགྱུར་ཕྱིར་རིགས་པའི་གསང་ཚིག་ཞིབ་ཏུ་སློབས།།”ཞེས་དབུས་གཙང་ནས་གཞུང་ཆེན་མོར་སློབ་གཉེར་ཅི་ལྟར་གནང་དགོས་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་གོ་རིམ་དང་གྲངས་མ་ནོར་བར་བསྟན། ཁོང་གི་ཐུགས་སྲས་གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེས་ཐུའུ་བཀྭན་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེར་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་གནང་རྒྱུར་བསླབ་བྱ་ཞུས་པར།“ཀུན་མཁྱེན་གོང་མའི་གསུང་དང་ངེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་འདྲའི་བསླབ་བྱ་ཞིག་བྲིས་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་འཐུས། ཚིགས་བཅད་དུ་འབྲི་མི་དགོས། དོན་གྱི་སྙིང་བོ་ནི་ཐག་རིང་པོ་ནས་དཀའ་ཚེགས་ཀྱིས་ཕེབས་པའི་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ནོར་བུའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པའི་དེད་དཔོན་བཞིན་ཐུགས་གཉེར་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཞིག་གནང་དགོས། དེའང་དཔེ་གཟིགས་ཙམ་གྱིས་གོ་མི་ཆོད་པས་གཞུང་རང་རང་གི་རྩ་བ་དང་ཐལ་འཕྲེང་ཐུགས་འཛིན་དང་སྐྱོར་སྦྱངས་དཔྱད་པ་དང་སྦྲགས་པ། དེའི་སྟེང་ནས་རྩོད་པ་བདར་ཤ་ཆོད་པ་གནང་དགོས། ཡིག་ཆའང་གཞན་འགའ་ཞིག་བལྟས་མ་ཐག་གོ་བདེ་ཞིང་མདོར་འདུ་བ་ལྟ་བུ་ཡོད་ནའང་། དང་པོར་གོ་བ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་ཡུན་དུ་བལྟས་ཀྱང་ཕར་འབྱམས་ནས་ཟབ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་མེད། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་ཡིག་ཆ་འདི་ཚིག་དུམ་ཆོད་དང་འགའ་ཞིག་བར་སྐབས་དེར་མ་འབྲེལ་བ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཀྱང་། ཤིང་རྟ་ཆེན་པོའི་གཞུང་མང་པོ་ལ་བལྟས་ཏེ་ཕྱིར་འཁོར་བ་ན་འདིའི་རྩ་བ་འདི་ལ་ཐུག་པར་འདུག་སྙམ་དུ་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཡིག་ཆ་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་། ཡིག་ཆའི་སྟེང་ནས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོག་འགྲིག་པས་རབ་འབྱམས་གསུང་རབ་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་ཏུ་འགྲོ་ལུགས་ཤིག་ཡོད།” ཅེས་དང་། དེའི་འཕྲོར། དབུ་ཕར་འདུལ་མཛོད་སོགས་དཔེ་ཆ་གང་གང་གི་ངོས་ནས་སློབ་དགོས་ཚུལ་དང་གོ་བ་རྙེད་ཚུལ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ།“དེ་ལྟར་བཀའ་པོཏ་ཆེན་པོ་ལྔ་ལ་རྩ་འགྲེལ་མཐའ་དཔྱོད་ཐམས་ཅད་གུང་འགྲིག་པའི་གོ་བ་གཏིང་ཚུགས་པ་དང་། ཚིག་འཁྲི་ཕྲ་མོ་ཚུན་ཆད་ཀྱང་ཆོད་པའི་རིགས་ལམ་གྱི་བདར་ཤ་ཆོད་པ་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་གཞུང་ལུགས་གདམས་པར་འཆར་ཚུལ་ཡང་། གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་དོན་སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་གི་ངེས་འབྱུང་། ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་རིམ་པ་གཉིས་སུ་འདུ། ངེས་འབྱུང་གིས་འཁོར་བ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ཚུལ་རང་ཤེས་དགོས།”ཞེས་དབུས་གཙང་དུ་སློབ་གཉེར་འགྲོ་བར་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་གནང་ཚུལ་དང་ལྷག་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཡིག་ཆའི་ངོས་ནས་གཞུང་ལ་ངེས་པ་རྙེད་དགོས་ཚུལ་ཏེ། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔའི་ལྟ་བའི་གནད་འཛིན་ཚུལ་མ་ནོར་བ་ཡོང་དགོས་ཚུལ་ལ་རབ་འབྱམས་གསུང་རབ་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་གཅིག་པུ་བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་མཐའ་དག་གདམས་པར་ཤར་དགོས་ཚུལ། རྟིང་གནོན་གྱིས་སློབ་གཉེར་མེད་པར་ལོག་པ་ནི་རྗེ་བླ་མས། “གང་ཡང་མ་བསླབས་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་པའི། །ལྟ་བའི་ཚུལ་ལས་རིང་དུ་མ་སོང་བར། །མཐོང་ནས་ལྷག་པར་ཀླུ་སྒྲུབ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི། །ཟབ་མོ་འབྱེད་པའི་ཕྲ་བའི་རིགས་ལམ་ནས། །ཡང་དག་ལྟ་བ་འདྲེན་པའི་གནད་ཀུན་ལ། །ལེགས་པར་སྦྱངས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་པར་བྱས།།”ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གང་ནུས་ཅི་ལྕོགས་ཀྱིས་གཞུང་ཆེན་པོ་ལ་སློབ་གཉེར་གནད་དུ་ཐིངས་པ་འགྲོ་དགོས་ཚུལ་དོན་འདུས་ཤིང་ཚིག་གསལ་ལ་བརྗོད་པ་བདེ་བས་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན།“གཞུང་ལུགས་སོ་སོའི་རྩ་འགྲེལ་དང་སྦྲགས་ཏེ་གོ་བ་ཚོལ་ལུགས། ཕྲ་ཞིབ་རིགས་པའི་གསང་ཚིག་གྲོལ་ཚུལ། སོ་སོའི་ཞིང་ཆ་འབྱེད་ཚུལ། གཞུང་སོ་སོའི་འགལ་མཚམས་དང་། རིགས་པས་དཔྱོད་མཚམས། བློ་རྩེ་གཏོད་སའི་གནད་འགག ལུང་དང་རིགས་པས་སྒྲུབ་ཚུལ་སོགས་ལ་ཚིག་སྤྱི་ཙམ་དུ་མ་སོང་བར་རེ་རེ་ནས་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་མོར་སློབ་པ་དང་། རྒྱུད་ལ་ཡང་ཡང་འདྲིས་པར་བྱེད་པ། རྣམ་དཔྱོད་ཅན་དུ་མ་དང་ལྷན་དུ་ལན་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཡང་དུ་བརྩད་ཅིང་དྲི་བ་དང་། བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་བདར་ཤ་གཅོད་པ་དང་། གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་རིང་དུ་འདྲིས་པར་བྱས་ནས་ཕུ་ཐག་ཆོད་པའི་གོ་བ་གཏིང་ཕྱིན་པ་རྙེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་དང་། ཐོས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྒོ་ནས་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བའི་གདམས་ངག་ཏུ་ངེས་པ་བརྟན་པོ་རྙེད་ནས་ཉིན་མཚན་ཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ། ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་མཐའ་དག་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པ་དོན་ལྡན་དུ་བྱ་དགོས”ཚུལ་སོགས་སློབ་གཉེར་བསླབ་བྱའི་རིམ་པ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་བསྟན་པར་མཛད་དོ།།
གསུམ་པ། དབུས་ཕེབས་ཞལ་གདམས་བསླབ་བྱའི་དགོས་པ།
རྗེ་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས། “འདི་དག་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞིན་འཁྲུལ་མེད་དུ་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་རྒྱ་བོད་བལ་གསུམ། དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་སོགས་གང་ན་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ཁུངས་ཤིག་རྙེད་ན་ནི་དེ་འཚོལ་བའི་ཕྱིར་དུ་ལུས་སྲོག་ཐེད་ལ་བོར་ནས་དཀའ་བ་ཅི་བྱུང་ཡང་དང་དུ་བླངས་ཏེ་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འགྲོ་དགོས་དགོངས་པ་སྙིང་ནས་ཤུགས་དྲག་པོ་དེའི་ཚེ་ཡོད་དོ།།”ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་སོགས་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་ཀླུ་སྒྲུབ་ཐོགས་མེད་གཉིས་ལས་རིམ་བཞིན་བརྒྱུད་པའི་ཟབ་མོ་དབུ་མའི་ལྟ་བའི་ཁུངས་འཚོལ་ཕྱིར་རམ་ལྷག་པར་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་བསྟན་པའི་སྙིང་བོ་འཚོལ་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས་ཏེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་མཐའ་ཡས་པ་མདོ་སྨད་སའི་ཁྱོན་དུ་བསྲིངས། དགེ་ལྡན་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་དྲངས་ཤིང་སྤེལ་བས་སྲད་རྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པ་མཐའ་དག་གདན་ས་འདི་ནས་རྩ་བ་རྒྱས་ཤིང་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་གྱུར། སྙན་བརྒྱུད་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་རྗེ་བཙུན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོས། “དེང་སང་བྱང་ནས་དབུས་སུ་འོང་རྒྱུ་ནོམ་རྫས་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དབུས་ནས་འཕགས་བོད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་མཐའ་དག་གི་གླེགས་བམ་བྱང་དུ་བསྡུས་ནས་ཁྱེར་འགྲོ་བ་འདི་ལ་དཔགས་ན་བསྟན་པ་བྱང་ནས་བྱང་དུ་འཕོ་བའི་དུས་སྐབས་དངོས་ཡིན་པར་སྣང་།”ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀུན་མཁྱེན་བར་མ་སྔ་ཕྱི་གཙང་དབུས་དུ་ཁྱོན་ལོ་ངོ་བཅུ་གྲངས་ལ“དབུ་ཕར་གྱི་གཞུང་ལ་ཞིབ་པར་ཚིག་དོན་རེ་རེ་ནས་ཆོས་གྲྭར་བརྒལ་བརྟག་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ། མཛོད་འདུལ་རྣམ་འགྲེལ་རང་རང་གི་རྩ་བའི་སྟེང་དུ་འཕགས་བོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་མང་པོ་དང་མཐའ་དཔྱོད་སོགས་གུང་བསྒྲིགས་ནས་དཔྱད་པ་ཞིབ་མོ་དང་། དཀའ་བའི་གནས་ལ་དོགས་གཅོད་མང་དུ་མཛད་དེ་བཀའ་པོད་ཆེན་པོ་ལྔའི་ཚིག་དོན་མཐའ་དག་ལྷག་མ་མེད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད། སྔགས་ལ་རྒྱུད་གྲྭར་ཕེབས་པ་མ་ཤར་ཡང་རྒྱུད་དང་རྒྱུད་འགྲེལ་ཆེན་མོ་རྣམས་དང་། དེའི་གནད་བསྡུས་པའི་བསྐྱེད་རྫོགས་སོགས་ལ་གཟིགས་རྟོག་མཛད་ཅིང་མཁས་པ་མང་དུ་བསྟེན་ནས་གཞུང་སྤྱིའི་ཁོག་ཕུགས་པའི་གཟབ་བཤད། དཀའ་བའི་གནས་ལ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའི་དོགས་གཅོད། ལག་ལེན་གྱི་རིགས་ལ་མཐོང་བ་བརྒྱུད་པའི་ཞིབ་ཁྲིད་བཅས་སྦྱངས་ཏེ། གསང་ཆེན་རྒྱུད་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་གནད་ལ་མཁྱེན་པའི་ཀློང་རྡོལ་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དུ་ལྡན་པ་དུ་མ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ཏེ། དབང་ལུང་རྗེས་གསུམ་ཁྲིད་མན་ངག་དང་བཅས་པ་གང་བཞུགས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་་་་་་་དུས་དབང་གིས་ཆོས་རྒྱུན་ཉག་ཕྲ་བར་ཡོད་པ་རྣམས་ཐུགས་ཀྱིས་མ་བཟོད་པར་ཕྱོགས་མཐའ་དག་ནས་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་བཙལ་ཏེ་གསན།་་་་་དེའི་ཚེ་ཕྱག་རྫས་གཞི་ཆེ་བ་མེད་ཀྱང་གང་ཡོད་ཆོས་ཞུས་ཀྱི་ཡོན་དང་ཕྱག་དཔེ་གསར་བསྒྲིགས་ཀྱི་ཐེབས་སུ་བཏང་ནས་རྒྱུན་ལྡན་བཞེས་པ་རུས་ཐུག་རེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་མཛད།”
ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པས་ཀྱང་། “ཀུན་མཁྱེན་གོང་མ་རྣམ་གཉིས་དབུས་སུ་ཕེབས་པ་བསྟན་འགྲོའི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་། ངེད་ཀྱང་དགོན་པ་འདི་དང་བསྟན་འགྲོའི་ཕན་བདེ་ལ་བསམ་སྟེ་དབུས་སུ་སོང་བ་ཡིན་པས”ཕེབས་ཁ་མར། ཁྲི་བ་དབལ་མང་ཚང་ནས་རྫོངས་འབུལ་གྱ་ནོམ་པ་སོགས་ཕུལ་ཏེ“གང་ཅིའི་སྐུ་དོན་སྐོར་ལ་སྙན་བསྐུལ་ཆོས་རྒྱུན་དཀོན་པ་གསན་བཞེས་དང་། དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པ་རྩར་གཅོད་གནང་རྒྱུ། རྒྱུད་སྟོད་སྨད་སོགས་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའི་འདོན་རྟ་དབྱངས་ཁྲིད་ཕྱག་ལེན་སོགས་ལ་གསན་གཟིགས་དགོས་ཚུལ་གྱི་བསྙེལ་གསོའི་ཐོ་ཆུང་བྲིས་ཏེ་ཕུལ།”ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དབུས་གཙང་ནས་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་ཞིང་བླ་མའི་ཐུགས་བཀོད་བཞིན་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡར་ལྡན་དུ་འབྲས་བུ་དུས་སུ་སྨིན་པར་མཛད།
རྗེས་སུ་ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པས་ཐུགས་སྲས་བྲག་དགོན་པ་དཀོན་མཆོག་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་སྔ་ཕྱི་ཐེངས་གཉིས་ལ་དབུས་གཙང་དུ་བརྫངས་ནས་ཐེངས་དང་པོར“དབུས་ན་བུ་སྟོན་གསུང་འབུམ་དང་ས་སྐྱའི་བཀའ་འབུམ་གྱི་ལུང་རྒྱུན་ཡོད་སྐད་འདུག་པས་དགོན་པ་འདིར་གལ་ཆེ་ཞེས་ནན་ཏན་མཛད།”ཐེངས་གཉིས་པར། “རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་གསུང་ཐོར་འབྲས་སྤུངས་སྤར་དུ་མ་ཐེ་བའི་ཐོར་བུ་ལུང་གང་ཡོད། ཤ་བོ་སྒང་བའི་བློ་སྦྱོང་དེ་བློ་སྦྱོང་བརྒྱ་རྩ་ན་ཡོད་མེད་བརྟག་ཅིང་དཔེ་བྱུང་ཚེ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་ལུང་། རྟ་ཕུག་པའི་ལམ་རིམ་སྔོན་འགྲོ། གྲུབ་ཆེན་ཛེ་ཏ་རིའི་འཆི་མེད་རྔ་སྒྲའི་མངོན་དཀྱིལ། སྐྱིད་ཤོད་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། སྨན་ཁང་བ། འཇམ་དབྱངས་བདེ་བའི་རྡོ་རྗེ། རྒྱལ་རོང་ནམ་མཁའ་ལྷུན་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་འབུམ།་་་་་་་་དངུལ་ཆུ་སྐོར་གསུམ་གྱི་ཕྱག་ལེན་སོགས་གསུང་བཀོད་གང་དགོས་ཉིན་སྦྲེལ་ནས་སྩལ་བ་ལ་ཐོ་བྲི་གནང་མཛད”དེ་དབུས་ལ་བརྫངས་པ་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་འབྱུང་ཁུངས་སམ་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཁུངས་བཙལ་རྒྱུ་དང་དབང་ལུང་མན་ངག་གི་རྒྱུན་མི་ཉམས་བསྲིང་རྒྱུའམ་དར་སྤེལ་གྱི་དགོས་པ་འབའ་ཞིག་ལགས་ན་འདི་ལས་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པའམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ཚུལ་གཞན་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བའི་གནས་སོ།།
ལྷག་པར་ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་དབང་པོས་རྗེ་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ནས་རྒྱུད་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་མཐའ་དག་དབུས་གཙང་གི་ཡུལ་གང་དུ་དམ་པ་སུའི་ཐུགས་སུ་མངའ་བ་རྒྱུ་ཡོན་དད་པ་དག་སྣང་གིས་འབད་པས་བཙལ་ཏེ། “བླ་ཆེན་དུ་མིང་མ་བཏགས་པའི་ཞྭ་ལུའི་རི་ཁྲོད་པ་འགའ་ཞིག་དང་། བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་རྗེ་དྲུང་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོགས་ལས་ཆོས་མང་དུ་གསན། པྲ་སྟི་དགེ་བཤེས་ཀྱི་སློབ་མ་རི་ཁྲོད་པ་ཞིག་ལས་ཀྱང་སུམ་རྟགས་ལ་གསན་སྤྱོང་མཛད། དེ་མ་ཟད་ཀུན་མཁྱེན་གོང་མས་རྒྱལ་ཐང་བའི་གཅོད་ལ་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་ཚུལ་ལ་བརྟེན། གསན་བཞེད་ཆེ་ཡང་ཆོས་རྒྱུན་ཁུངས་དག་རྩད་མ་ཆོད་པའི་སྐབས་ཤིག་ལྷ་ས་སྨོན་ལམ་གྱི་གནས་ཚང་དུ་མཇལ་སྐོར་བ་ཞིག་གི་ཁུར་པོའི་ནང་ན་དཔེ་འགའ་ཞིག་འདུག་པའི་ཁྲོད་དུ་གཅོད་དེ་སྐོར་གྱི་ཆ་ལག་ཚང་བར་ཡོད་པ་གཟིགས་ནས་གསུང་འཕྲོས་གནང་བས་ཆོས་རྒྱུན་ཡང་ཁུངས་བཙུན་རྫོགས་པས་ནོད་འདུག་པས་ཐུགས་དགྱེས་ཚོར་ཆེན་པོ་མཛད་དེ་འབྲས་སྤུངས་སུ་གདན་དྲངས་ནས་ཆ་ཚང་བར་གསན་ཏེ།་་་་གསན་པ་དེ་ཡང་ཐོབ་ལོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་རྒྱུན་ལ་དགོངས་ནས་བརྒྱུད་རིམ། ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་ཐ་ན་བཅའ་ཤོམ་ཚུན་ཆོད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞིབ་ཐིག་མཛད”པ་སོགས་རྣམ་ཐར་རང་དུ་གསལ།
དུས་ཕྱིས་ཐུན་མོང་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་ལའང་གསན་སྦྱང་དང་ཁྲིད་རྒྱུན་ཞལ་ལུང་སྤེལ་ཚུལ་སོགས་ཀྱང་མདོར་ན། “རོང་པོ་མེ་རྒན་ཆོས་རྗེ་ལས་སྙན་ངག་གསན་མོད། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་དངོས་སློབ་དབྱིག་ཇ་པཎྜིཏ་ལས། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་དང་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་ནས་བརྒྱུད་པའི་སྒྲ་དང་སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་རིག་གནས་རྣམས་གསན། པྲ་སྟི་རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་སློབ། པྲ་སྟི་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་དགེ་ལེགས་ལས། པྲ་སྟི་རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་ནས་བརྒྱུད་པའི་རིག་གནས་རྣམས་གསན། སི་ཏུ་པཎ་ཆེན་གདན་དྲངས་ཀྱང་ཁོང་སྐུ་ན་སྨིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ཕེབས་མ་ཐུབ་པར་ཁོང་གི་དངོས་སློབ་ཀརྨ་གཙུག་ལག་ཀུན་དགའ་སངས་རྒྱས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ། སི་ཏུ་པཎ་ཆེན་ནས་བརྒྱུད་པའི་རིག་གནས་རྣམས་གསན། བོད་མཁས་སྙན་འགྲེལ་སྟེང་ནས་སྙན་ངག་བསྐྱར་ཁྲིད་གནང་། དཔེ་བརྗོད་སྒྲ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་འཇུག་ངོགས་ཀྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་སྔར་ནས་བླ་བྲང་དུ་ཡོད་མོད། ཕྱིས་སུ་བྲག་དགོན་པ་བསྟན་པ་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་ལས་ཀྱང་བཤད་རྒྱུན་བླངས་ཞེས་པཎ་ཆེན་ཤཱི་ལའི་མཚན་ཅན་གྱིས་གསུངས། སི་ཏུའི་སུམ་རྟགས་དང་། པྲ་ཏིའི་སུམ་རྟགས་གཉིས་ཀའི་ཁྲིད་རྒྱུན་དང་ལུང་རྒྱུན་སྤེལ་ཏེ། པྲ་སྟིའི་སུམ་རྟགས་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་ལ་བབས་ཏེ་དཔར་ལ་བཀོད། དཔར་ཤིང་སྨོན་ཚིག་ཀྱང་ཁོང་གིས་གསུངས་ཏེ་བསྔགས་བརྗོད་བླ་ན་མེད་པ་གནང་། པྲ་སྟིའི་རྟགས་འཇུག་ལའང་བཤད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་དཔར་ལ་བཀོད།་་་་་བོད་མཁས་སྙན་འགྲེལ་དཔེ་བརྗོད་དང་བཅས་པ་དཔར་ལ་བཀོད་ནས་ཁྲིད་རྒྱུན་སྤེལ།”དེ་ལྟར་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཚོས་དབུས་གཙང་གི“དགོན་སྡེ་ཆེ་ཕྲ་སོ་སོ་ནས་ཕྱག་དཔེ་གང་མཁོ་དཔར་དགོས་པ་རྣམས་དཔར། བླུ་དགོས་པ་རྣམས་བླུས་ཏེ་པོ་ཏི་བརྒྱ་ལྷག་གསར་དུ་བསྒྲིགས།”དུས་དབང་གིས་ཉམས་ཆག་ཐེབས་པའི་དབང་ལུང་མན་ངག་གི་བརྒྱུད་ཁུངས་དང་ཆིངས་སོགས་རྩད་གཅོད་པ། གསུང་བཤད་ཟིན་བྲིས་སུ་འདེབས་པ་སོགས་དམ་པའི་ཆོས་འཚོལ་བའི་བསླབ་སྟོན་ཞིབ་ཏུ་བསྩལ་བ་དག་གིས་དུས་ཕྱིས་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བ་གཙོས་པའི་མདོ་སྨད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དག་གི་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཁུངས་མ་ལུས་པ་གྲ་མ་ཉམས་ཟུར་མ་ཆགས་པར་རྒྱས་པར་གྱུར་ལ་མདོ་སྨད་དང་སོག་ཡུལ་སོགས་ཡུལ་གྲུ་དུ་མ་ཞིག་ན་རིག་གནས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། བྱང་ཕྱོགས་སྡི་ཚ་དང་སྐུ་འབུམ། ལྷོ་ཕྱོགས་མཛོད་དགེ་རྔ་བ་སོགས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གི་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཆུ་མགོ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས། གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེས“བོད་ཆེན་པོ་བྱང་གི་ཕྱོགས་མཐའ་འདིར། །མ་འགྲོ་བའི་བདེ་སྐྱིད་བསྟན་ལ་རག །ཆོས་བསྟན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཁྱེད་ཀྱི་དྲིན། །འདི་བསམ་ཞིང་བཀའ་དྲིན་སྙིང་ནས་དྲན། །”ཞེས་གསུངས་སོ།།
མཇུག་སྡུད་པ།
《འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར》དུ། “དེས་ན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་དག་གིས་བསླབ་བྱ་གདམས་ངག་དུ་འདོམས་པའི་ཚེ་འཁོར་བའི་སྣང་ཚུལ་བྱ་གཞག་གི་རིགས་ཚིག་ཟུར་ཙམ་མི་མངའ་བར་ཆོས་ལྡན་གྱི་གསུང་འབའ་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་གི་ཆོས་སྐད་མ་ཡིན་པར་ཤློ་ཀ་འགའ་ཞིག་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱ་ཚུལ་གྱི་གནས་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་བསྡུས་ཏེ་འདོམས་པར་མཛད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོམས་པའི་དོན་རྣམས་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཐོས་ལོ་དང་གོ་ཡུལ་ཙམ་དུ་མ་ལུས་པར་དོན་ལྷག་དང་བཅས་པ་ཐུགས་ཉམས་སུ་བསྟར་བ་འདི་འདྲ་བའི་བླ་སློབ་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ལ་ནི་བསམ་བཞིན་དད་པ་འཕེལ། བརྟགས་ཀྱིན་ངེས་ཤེས་སྐྱེ་བའི་གནས་དམ་པའོ།།”ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དག་ལས་མངོན་པའི་བསླབ་བྱའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་གིས་ཀྱང་སྤྱིར་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པར་ཐོག་མར་འཕགས་ཡུལ་ཤིང་རྟ་ཆེན་མོའི་གཞུང་དང་། རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་གུང་བསྒྲིགས། དོན་ཟབ་དཀའ་གནད་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སློབ་གཉེར་གནང་ཚུལ་ལག་མཐིལ་གྱི་རི་མོ་བཞིན་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པས་རྗེས་འཇུག་ཚོས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་དང་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡར་ལྡན་དུ་འགྲོ་བར་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེར་བསྐྲུན་ཡོད།
རྗེ་བླ་མའི་རྣམ་ཐར་གྱི་གཞི་ལ་བསྟུན་ཞིང་སློབ་གཉེར་གྱི་རིམ་པའང་རྗེ་བླ་མའི་མི་ཚེའི་སློབ་གཉེར་གྱི་ཉམས་མྱོང་ལ་སྦྱར་བའི《རྟོགས་བརྗོད་འདུན་ལེགས་མའི》ཚུལ་ལྟར་གནང་པ་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེའི《བསླབ་བྱ་མུ་ཐི་ལའི་འཁྲི་ཤིང》དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་བོའི《སློབ་གཉེར་བསླབ་བྱ》གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེའི《བསླབ་བྱ་ནོར་བུའི་གླིང་དུ་བགྲོད་པའི་ལམ་ཡིག》དང་། ཐུའུ་བཀྭན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་ལྷ་བཙུན་མཐུ་སྟོབས་ཉི་མ་དབུས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་འགྲོ་སྐབས་གནང་བའི《བསླབ་བྱ་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ》ཨ་ལག་ཤ་ངག་དབང་བསྟན་དར་གྱིས་མཛད་པའི《བོད་ལ་སློབ་གཉེར་དུ་སོང་བ་རྣམས་ལ་བསླབ་བྱ་བྱས་པ་མུ་ཐི་ལའི་ཕྲེང་བ》སོགས་སྟེ། སློབ་གཉེར་བསླབ་བྱ་འདི་དག་གིས་གཅིག་ནས་དལ་བའི་རྟེན་ཐོབ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་དང་མཇལ་རྒྱུ་དང་གཉིས་ནས་མདོ་སྨད་བསྟན་འགྲོའི་ཕན་བདེ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཕྱིར་རམ་བྱེ་བྲག་གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བ་གཙོས་མདོ་སྨད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཆུང་དག་གི་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་ཡར་ལྡན་དུ་འགྲོ་ཆེད་ཡིན་པས། རྣམ་ཐར་འདི་དག་ལས་བྱུང་བའི་དབུས་ཕེབས་ཞལ་གདམས་བསླབ་བྱ་དག་ནི་དྲང་དོན་དུ་རང་གི་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་པོར་གདམས་པའི་ཚུལ་དང་ངེས་དོན་དུ་ངེད་ཅག་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྤྱི་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་དག་ལ་གདམས་པའི་བསླབ་བྱའི་རིམ་པར་གོ་བས། ཆེས་རྟོགས་དཀའ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་རྣམས་ཚང་ལ་གོ་རིམ་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་རིག་པའི་སྒོ་མོ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག་གམ་སྤྱི་ཆིངས་སུ་ངེས་པས་ཆོས་དང་རིག་གནས་ཤིན་ཏུ་ཉག་ཕྲ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་དམ་པ་གོང་མ་ཁོང་དག་གི་རྣམ་ཐར་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་སློབ་གཉེར་གྱི་ཞལ་གདམས་དག་རིག་པ་དོན་གཉེར་མཁན་ཚོས་འབད་པས་བཙལ་ཏེ་སྦྱངས་པར་རིགས་སོ།།
