བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་བོད་ཡུལ་ན། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་མི་ཡི་གར་དུ་བྱོན། །མི་རྗེ་ལྷ་ཡིས་མཛད་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ན། །མི་རུ་སྐྱེ་བའི་ལས་སྨོན་འཛད་མཐའ་བྲལ། །མདོ་སྨད་འཛིན་མའི་ཁྱོན་དུ་ལྷུན་ཆགས་པའི། །རྔ་བ་ནས་ལྗོངས་སྔོན་མོའི་དོ་ར་ན། །གནམ་ལྕགས་ཐོག་དང་གཟི་འོད་ཀུན་མཉམ་པའི། །གནམ་ལྕགས་དགོན་ཞེས་མཚན་སྙན་བླ་ན་འབར། །བློ་བཟང་གྲགས་དང་ཞང་ཞུང་ཆོས་དབང་གྲགས། །ངག་དབང་གྲགས་པ་གྲགས་པ་རྣམ་གསུམ་གྱིས། །བསིལ་ལྡན་བོད་ཀྱི་འཛིན་མ་བསྒུལ་ནུས་ཞེས། །སྔོན་བྱོན་མཁས་པའི་ཞལ་ལས་ཡང་ཡང་ཐོས། །
དང་པོ། ཚ་ཁོ་བས་དགོན་འདི་རྒྱ་ཁེ་ཚང་ལ་གཏད་པ།
གནམ་ལྕགས་དགོན་ནི་དེང་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་རྔ་བ་ཁུལ་རྔ་བ་རྫོང་གི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ་གསུམ་ཙམ་སོང་ནས་རྨེའུ་སྐོར་ཁོག་ཏུ་ཡར་དཀྱོགས་ན་བུ་ཁོག་ལུང་བ་ཞེས་པའི་ནང་ལ་ཆགས་ཡོད། དགོན་འདི་ཉིད་རྗེ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དངོས་སློབ་ཚ་ཁོ་བ་ངག་དབང་གྲགས་པ་མདོ་སྨད་དུ་བྱོན་ནས་དགོན་པ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཏབ་པའི་ནང་ཚུན་ཡིན་ལ།
དགོན་འདི་ཆགས་ནས་ད་བར་དུ་དགོན་ས་ཐེངས་གསུམ་ལ་སྤོར་དགོས་བྱུང་། རྗེ་ཚ་ཁོ་ངག་དབང་གྲགས་པས་དང་ཐོག་དགོན་པ་འདི་ཉིད་སྒྱེད་གསུམ་ཁའམ་དབྱར་སྟོན་ཁར་བཏབ་སྟེ་རྟེན་སྐལ་དུ་མགོན་པོའི་ཞལ་ཐང་དང་ནཱ་རོ་བའི་ཁ་ཊཾ་ཀ བཀྲ་ཤིས་དོ་མ་བཅས་གནང་ནས་དགོན་པ་འདི་ཉིད་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་རྒྱ་ཁེ་ཚང་ལ་གཏད། དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ཁེ་རབ་འབྱམས་པ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་སོགས་རྒྱ་ཁེ་གདུང་རྒྱུད་ཀྱིས་དགོན་ཉིད་སྐྱོང་ཁུར་གནང་། དུས་སྐབས་དེར་དགོན་པའི་བླ་གྲྭ་ཚང་མས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་གཙོ་བོར་གནང་བས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ངོར་རི་ཁྲོད་ཅིག་ལས་མ་སྣང་བའི་ཟོལ་ཞིག་འདུག
གཉིས་པ། དགོན་རྙིང་དུ་གནས་སྤོར་བ།
དབྱར་སྟོན་ཁ་ནས་དགོན་པ་ལྟག་ཀའི་ལུང་བར་སྤོར་མཁན་ནི་སྤངས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་མངའ་བདག་རྗེ་རྒྱ་ཁེ་བླ་མ་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ཁོང་ཡིན་འདུག ཉིན་ཞིག་ཁོང་གི་ཆུ་གཏོར་བསྔོ་སྐབས་ཕོ་རོག་ཅིག་གིས་གཏོར་སྡེར་ཁྱེར་ནས་འཕུར་བས། ཁོང་གིས་ཉེ་གནས་ལ་གང་དུ་འཁྱེར་ལྟོས་གསུངས་ནས་ཉེ་གནས་མངགས་པ་ན། ཉེ་གནས་ཀྱིས་དགོན་པའི་ལྟག་རྒྱབ་ཀྱི་ཉིན་ཁུག་དེར་བཞག་ཅེས་བླ་མར་ཞུས། ཁོང་གིས་དེས་ན་དགོན་ས་གནས་དེར་སྤོ་དགོས་པའི་རྟགས་ཡིན་ཞེས་ཐུགས་རབ་ཏུ་དགྱེས་ནས་རྒྱུ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ལེགས་པ་དང་བསྟུན་ནས་ས་འདུལ་དང་ཆོ་ག་སྒྲུབ་ཚེ་གནམ་ས་འབྱེད་དཀའ་བའི་དྲག་ཆར་དང་གནམ་ལྕགས་ཐོག་གི་འཇིགས་པ་ལན་མང་དུ་བྱུང་ཡང་གནོད་པའི་སྐྱོན་ཕྲ་མོ་ཙམ་མ་ཐེབས་པས་བླ་མའི་ཐུགས་དགྱེས་བཞིན། ཁོ་བོའི་དགོན་པ་འདིར་གནམ་ལྕགས་ཐོག་གི་འཇིགས་པ་ཅི་ཙམ་བྱུང་གནོད་པའི་སྐྱོན་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མ་བྱུང་བས། དགོན་འདི་ནས་དྲག་སྒྲུབ་ཀྱི་ལས་སྦྱར་ན་གནམ་ལྕགས་ཐོགས་ལས་རྩལ་འབར་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ངེས་གསུངས་པས། དགོན་འདི་ཉིད་ཀྱི་མིང་ལ་གནམ་ལྕགས་དགོན་ཞེས་ཐོགས་པར་གྲགས། ས་སློག་སྐབས་ས་འོག་ནས་སྦལ་བ་མཐོ་བདུན་ལོངས་པ་ཞིག་བུད་པར་ཉེ་གནས་ལ་ངལ་མ་གསོ་བར་ཆུ་མདོ་དཀར་མོའི་ནང་དུ་སྐྱོལ་གསུངས་ནས་བསྐྱལ་དུ་བཅུགས། ཉེ་གནས་ཀྱིས་ལམ་དུ་ངལ་གསོ་བྱས་ཚེ་སྦལ་བ་སླེ་བོ་ལས་མཆོང་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པས་ཉེ་གནས་ཀྱིས་བླ་མ་ལ་གནས་ཚུལ་ཇི་བཞིན་ཡར་ཞུ་བྱས། བླ་མས་དགོན་ས་འདི་ཉིད་ཀུན་རིག་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་གདན་ས་དངོས་ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་ཡང་བསྐྱར་གཅིག་སྤོར་དགོས་རྒྱུར་གསུངས་ཤིང་། གནས་དེར་འདུ་ཁང་སོགས་ལེགས་པར་བཞེངས་ནས་ཉེ་གནས་ལ་ཁྱེད་རང་ངལ་གསོ་སར་ཀླུ་དབང་རྒྱལ་པོའི་ཚ་ཁང་ཞིག་བཞེངས་དགོས་གསུངས་ནས་བཞེངས། སྐབས་དེར་མགོ་ལོག་སོགས་ཀྱི་ཇག་རྐུན་གྱིས་དགོན་པར་འཚེ་བའི་ལས་མང་དུ་བྱས་པས་དགོན་མགོ་རེབ་གོང་ཤར་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོར་གཏད་པས་རྐུན་ཇག་གི་ལས་ལ་ཕན་པའི་བཀའ་ཤོག་སོགས་བསྩལ།
གསུམ་པ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་པོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པ།
སྤྱི་ལོ༡༧༩༠ལོའི་ཧོར་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ཉེར་གཅིག་ཉིན་རྔ་ཡུལ་གནམ་ལྕགས་དགོན་གྱི་མཁན་གདན་ཟུར་དང་། ང་ཞེས་སྐྲ་དཀར་མ། ཆུ་ཁ་ངག་བསྟན། འགོ་བ་ལྷ་ཚེ་སོགས་ཀྱིས་༸མདོ་སྨད་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་པོ་མཆོག་དགོན་འདིར་གདན་དྲངས་ཤིང་། ཁཱ་ཤུལ་རུ་རུ་ཐང་ནས་དད་ལྡན་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ལ་ལྷ་མཆོག་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་གྱི་དབང་དང་ཉེར་མཁོའི་ལུང་རྒྱུན་སོགས་གང་ལ་གང་མཁོར་གནང་སྟེ་དགོན་འདིར་ཞག་བདུན་དུ་བཞུགས་ལ། དགོན་འདིའི་ས་ལ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་། ལྷག་པར་དུ་དགོན་འདི་ཉིད་རྒྱ་མཁར་ཐང་༼དེང་སང་དགོན་པ་ཆགས་ཡོད་ས་དེ་ཡིན།༽དུ་”རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ལྔ་བརྒྱའི་ས་ཡོད་”ཅེས་ལུང་བསྟན་གྱི་ཚུལ་དུ་གསུངས་འདུག ས་དེར་ཕེབས་ནས་གཟིགས་སྐབས་སུ་ཁོང་གི་བཅིབས་རྟ་ཉལ་བས་”འདུ་ཁང་འདིར༼དེང་སྐབས་ཆོས་ར་གསར་བ་བཞེངས་ཡོད་ས་དེ་ཡིན་་བཞེངས་ན་ལེགས་གསུངས་ཏེ་རྡོ་དཀར་པོ་ཞིག་རྟགས་སུ་བཞག་ནས་བཀྲ་ཤིས་པའི་ལྟས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གསུངས། རྗེས་སུ་ཀུན་མཁྱེན་བཞི་བ་ཆེན་མོ༸རྗེ་བཙུན་སྐལ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཕྱུག་ཚང་གིས་ཀྱང་དགོན་ས་འདིར་མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོ་༼མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོ་ཚང་གི་རྣམ་ཐར་སོགས་གསལ་བོ་ཞིག་གསུངས་པ་སྔར་མ་ཐོས༽ཚང་གི་གདན་ས་དངོས་ཡིན་པར་མ་ཟད་མི་རབས་བདུན་དུ་ཤུལ་སྟོང་ལ་མ་སོང་གསུངས།
བཞི་བ། གདན་ས་ཐེངས་གསུམ་སྤོས་པ།
དགོན་པ་ཐེངས་གསུམ་པ་སྤོར་མཁན་སྐྱབས་མཆོག་མི་མགོན་༼ཉི་འགོ་ཚང་ཡང་ཟེར་ཏེ་སྐུ་ཡུལ་གཤོང་བ་སྡེ་བའི་ཡིན་སྟབས་སྔ་དྲོ་ཉི་མ་འཆར་ཚེ་ཉི་འོད་ཐོག་མར་ས་བབས་ཀྱིས་སྐུ་ཡུལ་གྱི་འགོར་འཆར་བས་ཉི་འགོ་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་མཚན་ཐོགས་པ་ཡིན་ནོ། །༽སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཚང་གིས་དགོན་རྙིང་ནས་ད་ལྟའི་དགོན་ས་འདིར་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་རིམ་བྱོན་གྱིས་”མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོའི་གདན་ས་དངོས་ཡིན་”ཞེས་པའི་ལུང་བསྟན་གནང་བ་ལྟར་ད་ལྟའི་རྒྱ་མཁར་སྟེང་དུ་སྤྱི་ལོ༡༩༤༠ལོར་གནས་སྤོར་བ་ཡིན། གནས་སྤོར་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་སྔོན་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་དང་དགོན་པའི་གཡས་གཡོན་ཀུན་ནས་ཆུ་མིག་རྡོལ་བས་ཤྭ་འོད་དང་འོབས་ཤུལ་བྱུང་བ་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་འདུས་ཏེ་མཐར་སྤོར་བ་རེད། རྒྱ་མཁར་ཐང་ནས་འདུ་ཁང་བཞེངས་སར་ས་སློག་བྱེད་སྐབས་ས་འོག་ནས་མཆིག་དང་རྫ་ཆས་ཆེ་ཆུང་མང་པོ་བུད་པས་ཀུན་ཀྱིས་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས་གསུངས་པ་ལྟར་མཐའ་ཡས་རྒྱ་མཚོའི་གདན་ས་ཡིན་པའི་ངེས་པ་རྙེད་དེ་དད་གུས་ཚད་མེད་སྐྱེས། མི་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་ཚང་གིས་དགོན་པ་གནས་སྤོར་བའི་ལས་འགན་གཙོར་བཟུང་ཞིང་། རྗེ་སྔགས་རམས་པ་བློ་བཟང་དོན་གྲུབ་དང་། སྤྲོ་ཚིགས་དགེ་བཤེས་དཀོན་མཆོག་དར་རྒྱས་ཚང་གིས་སར་གཟིགས། ཆོས་འདུལ་བ་དང་རྒྱུད་སྡེ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཆོ་ག་དང་ཕྱག་ལེན་གང་ཐེབས་ཀྱིས་ཐིག་བཏབ་ཅིང་། འདུ་ཁང་དང་ཆོས་ར་སོགས་བཞེངས་སྐབས་མཚན་མོར་བྱིས་པ་རྒྱུས་མེད་ཅིག་གིས་སྐད་གདངས་སྙན་མོའི་ངང་ནས་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་རྩ་སྔགས་སྐྱོར་བཞིན་པ་གྲྭ་རྒན་ཟུར་དང་གཞོན་པ་ཀུན་ཀྱིས་ཐོས་ཞེས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་རྒྱུན་དུ་ད་དུང་ཡང་ཡོད་དོ། །
ལྔ་བ། དགོན་པའི་སློབ་གྲྭ་བཤད་པ།
སྤྱི་ལོ༡༩༨༨ལོར་དགོན་པའི་ལས་སྣེ་བས་གོང་རིམ་ལ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པའི་འོག་ནས་ཚོད་ལྟའི་སློབ་ཆུང་བཙུགས་པ་མ་ཟད། དགེ་རྒན་སོགས་དགོན་པས་བཀོད་བསྒྲིགས་གནང་སྟེ་ཉིན་རྒྱུན་སློབ་མ་རྣམས་ལ་བོད་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག རྩིས་རིག་སོགས་དུས་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་བསླབ་གཞི་བདམས་ནས་སློབ་ཁྲིད་ཆད་མེད་དུ་གནང་ངོ་། །ད་ལྟ་སློབ་གྲྭ་དེ་མེད་པར་གྱུར་མོད། ཡང་བསྐྱར་སློབ་གླིང་ཞིག་བསྐྲུན་པར་རེ་བ་གནང་བཞིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །
དྲུག་པ། དེང་སྐབས་ཀྱི་གནས་བབས་བཤད་པ།
དེང་སྐབས་རྗེ་སྔགས་རམས་པ་བློ་བཟང་དགོས་འདོད་ཉི་མ་ཚང་གིས་ཆོས་ར་གསར་བཞེངས་དང་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ཆེན་མོ་གསར་བཞེངས། རུ་ལྷ་སྡེས་འཁོར་ཁང་གསར་བཞེངས་སོགས་དགོན་པའི་ཕྱི་བཀོད་ཀྱི་རི་མོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་དད་ལྡན་དང་བ་འདྲེན་པའི་མིག་རྒྱན་དུ་གྱུར་བཞིན་འདུག་ལ། མཆོག་སྤྲུལ་མི་མགོན་སྤྲུལ་སྐུ་གཙོར་བྱས་ཏེ་གྲྭ་གཞོན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཧུར་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་ལགས་སོ། །
སྨྲས་པ། གནམ་ལྕགས་ཆོས་སྡེ་གང་གི་བྱུང་བ་ཞིག །མདོར་བསྡུས་གྲོགས་ལ་སྐྱེས་སུ་དབུལ་བ་འདི། །མཁས་རློམ་དྲི་བསུངས་ངན་པས་གོས་མིན་པར། །རང་ངོ་རང་ལ་འཕྲོད་ཕྱིར་བྲིས་པ་ལགས། །དུས་དང་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་མ་སྟོང་ན། །རྒྱས་ཤིང་ཟབ་པའི་དགོན་འདིའི་བྱུང་བ་ཞིག །དད་ལྡན་དང་བ་འདྲེན་པའི་དམིགས་ཡུལ་དུ། །འབྲི་འདུན་རླབས་རིས་ཡིད་ཀྱི་ངོགས་སུ་འཕྱོ།
བདུན་པ། མཇུག་གཏམ།
རྔ་ཡུལ་གནམ་ལྕགས་དགོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདི་འདྲ་ཞིག་འབྲི་དོན་ནི། གྲྭ་སྐྱེས་གཞོན་ནུ་ཚོས་རང་དགོན་གྱི་བྱུང་རབས་གང་ཡིན་ལ་རྒྱུས་མེད་དུ་གྱུར་སྟབས། སྔོན་ཆད་རྒན་མི་ཕམ་གྱིས་བྲིས་པའི་ལོ་རྒྱུས་གཞིར་བྱས་ཏེ་བྲིས་པ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་འདིར་དགོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་བྲིས་པ་ཡིན་པས་བླ་མ་དང་ཁྲི་རབས་སོགས་གཞན་དུ་འབྲི་འདུན་ཡོད་པས་འདིར་འབྲེལ་ཡོད་ཆེན་པོ་མེད་ཚེ་མ་བྲིས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བཀླག་པར་རེ་མདོར་བསྡུས་ཅི་ཐུབ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། རྒྱས་སོང་ན་བཀླག་པར་སུན་སྣང་སྐྱེ་སྲིད་པས་འཛེམས་ཅི་ཐུབ་བྱས་སོ། །ཞེས་རྔ་ཡུལ་གནམ་ལྕགས་དགོན་གྱི་གྲལ་མཐའ་བ་རྨེའུ་འཇམ་དབྱངས་སྦྱིན་པའམ་རྨེའུ་རྐང་ཐང་བ་རུ་འབོད་པས་བྲིས་པ་དགེའོ། །༢༠༡༦ལོའི་ཟླ༩བའི་ཚེས༡ཉིན་རྫོགས་པར་བྲིས།
