ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ། > ཆོས་ལུགས། > དགོན་སྡེ།
མཆོད་རྟེན་སྐེ་དགའ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་དར་རྒྱས་གླིང་།
གླིང་འདི་ནི། དཀར་བརྗིད་ཞང་གི་མངའ་ཁོངས། སྲིད་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་དགུའི་ནང་ཚན་དུ་གྲགས་པ་དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་གཞི་བདག་ གཉན་པོ་རྒོད་རྩེའི་ཉེ་འདབས། རྒྱལ་མོ་རིའི་ཞོལ། གཞི་བདག་ལྡོང་རི་མཐོན་པོ་ནི་རྒྱབ་རིའི་ཚུལ་དུ་བརྗིད་ཅིང་ལྷུན་ཆགས་པ། ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་བའི་ས་དཔྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་
ལྕགས་རི་འགྲོ་ཕན་གླིང་།
དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་བར་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་མཁས་གྲུབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་བོས་གངས་ཅན་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་ལྷ་ལྡན་ཞིང་གི་གསང་བདག་བླ་རི་ལྕགས་པོ་རིར་བཞེངས་བའི་གྲུབ་ཐོབ་ལྷ་ཁང་གཞི་བྱས་ཏེ་བཞེངས།
གངས་ལྗོངས་ཀྱི་ཤམ་བྷ་ལ་ངེས་དོན་བསྟན་པའི་འབྱུང་གནས་ཇོ་ནང་རི་ཁྲོད་ཆེན་མོ།
དེ་ཡང་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཇོ་ནང་བའི་བསྟན་པའི་གནས་གཞི་འདི་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང༌། སྒོས་སུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། ཐོག་མར་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པད་མ་འབྱུང་གནས་བོད་དུ་བྱོན་པའི་དུས། ཕྱི་ལོ༨༡༠ཡས་མས་སུ་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གནས་རྣམས་སུ་བྱོན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་ནགས་རྒྱལ་གྱི་རི་ལ་ལན་མང་དུ་ཕེབས་པ་དང༌།
ལྷ་སའི་ལྕགས་པོ་རིར་གནས་པའི་བྲག་ལྷ་ཀླུ་སྦུག
གནའ་རབས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་སའི་ནུབ་ངོས་སུ་ལྕགས་པོ་རི་ཞེས་བྲག་རི་གདོང་ལྔའི་དབང་པོ་མཁའ་ལ་མཆོངས་པ་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་ཅན་ཞིག་ཡོད། རི་དེའི་ཤར་དུ་བྲག་ལྷ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་བྱ་བ་བལ་བཟའི་སྐུ་མཁར་དགུ་ཐོག་ཅིག་བརྩིགས་པ་དེ་ནི་མཐའ་གྲུ་ཆེ་ཞིང་། ལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། དམར་པོ་རིའི་སྟེང་གི་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་མཁར་དེ་གཉིས་བར་ལྕགས་ཟམ་གྱིས་སྦྲེལ་ཏེ་དེའི་འོག་ན་དར་དང་། རྔ་ཡབ། དྲིལ་བུ་དང་གཡེར་ཀའི་སྒྲ་འཁྲོལ་བ།
གཙང་དགོན་དོན་གྲུབ་རབ་བརྟན་གླིང་།
དགོན་སྡེ་འདི་ནི་སྤྱི་ལོ༡༧༥༦ལོར་གནས་ལྔ་རིག་པའི་པཎྜི་ཏ་སྐྱབས་མཆོག་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོས(སྤྱི་ལོ༡༧༣༧--༡༧༨༠)ཕྱག་འདེབས་མཛད། ཁོང་ནི་གཙང་ཨ་རིག་ཚོ་བར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། གཞོན་དུས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་དུ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་མཛད་པ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་མཐའ་དཔྱོད་ཆེན་མོ་ཐུགས་འཛིན་གནང་སྟེ་མཁན་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོར་རྒྱུགས་ཕུལ་བར་མཁན་ཆེན་གྱིས་འདི་མ་བརྗེད་པ་གྱིས་དང་ཁྱོད་ལ་དགོས་དུས་ཤིག་ཡོད་གསུངས།
ཚེ་སྨོན་གླིང་།
ཚེ་སྨོན་གླིང་དགོན་པ་དེ་ལྷ་ས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བྱང་ངོས་སུ་གནས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་ལྷ་སའི་གླིང་ཁག་བཞིའི་ཡ་རྒྱལ་ཡིན་པ་དང་། ཐོག་མར་ཚེ་སྨོན་གླིང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་སྐུ་གཤེགས་རྗེས་བོད་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གནང་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པར་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ཙམ་གྱི་རིང་ཕྱག་རོགས་ཞུས་མྱོང་ཡོད་
སྐྱོར་མོ་ལུང་དགོན།
སྐྱོར་མོ་ལུང་དགོན་དེ་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་གནས་ཆུང་གྲོང་བརྡལ་གྱི་ཁོངས་སུ་ཡོད། ཐོག་མར་བཀའ་གདམས་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་སྟར་འཕྲེང་གི་རཱ་བས་སྐྱོར་མ་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་སྐྱོར་མོ་ལུང་ཞེས་འབོད། དེ་སྔ་བོད་དུ་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དུས་མངའ་རིས་གུ་གེའི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་དང་། ལྷ་བླ་མ་བྱང་ཆུབ་འོད་སོགས་ཀྱིས་རང་སྲོག་བློས་བཏང་
༄༅།།བཞི་སྡེ་དགའ་ལྡན་བསམ་གཏན་གླིང་།
བཞི་སྡེ་དགའ་ལྡན་བསམ་གཏན་གླིང་ཞེས་པ་དེའི་གནས་ཡུལ་ནི་ཚེ་སྨོན་གླིང་གི་ནུབ་ངོས་སུ་ཡོད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁུངས་བཙུན་དེབ་ཐེར་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི《ཆོས་འབྱུང་བེེ་ཌྰུར་སེར་པོ》ཡི་ནང་ཚལ་པ་ཁྲི་དཔོན་དགའ་སྡེ་བཟང་པོས་ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆོད་འབུལ་ཞུ་ཆེད་བཞི་གྲྭ་བཙུགས་པས་མིང་བཞི་སྡེ་ཞེས་འབོད་པར་
ནེ་ཕྱུང་རི་བཙུན་དགོན།
ནེ་ཕྱུང་རི་ནི་ལྷ་ས་ནས་དོག་བདེ་བརྒྱུད་རྡོ་སྔོན་པོ་བར་སྤྱི་ལེ་བཞི་ལྔ་ཙམ་དང་། དེ་ནས་རྐང་ཐང་མར་ཆུ་ཚོད་གཉིས་ཙམ་འཛེགས་ན་བཙུན་མའི་དགོན་དེར་སླེབས་ངེས།
ཆུ་བཟང་དགོན་དགའ་ལྡན་ཐུབ་བསྟན་རབ་རྒྱས་གླིང་།
ཆུ་བཟང་དགོན་དགའ་ལྡན་ཐུབ་བསྟན་རབ་རྒྱས་གླིང་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཧུའུ་ཀྲུའུ་རྫོང་ནན་མོན་ཞཱ་ཞང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྭ་ལོ་ཐང་གི་འབུམ་ལུང་བཀྲ་ཤིས་ཐང་ཞེས་པར་གྲགས་པའི་ས་ཆ་དེ་ཡིན། དགོན་པ་འདི་ནས་རྫོང་མཁར་བར་སྤྱི་ལེ་ཉི་ཤུ་ཙམ་ལས་མེད།
༄༅།།ཡར་ཀླུང་ཕུག་གསུམ།
བྲག་ཕུག་འདིའི་ནང་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་གཅུག་པའི་ནང་མི་ལ་རས་པའི་སློབ་མ་རས་ཆུང་གིས་སྒོམ་སྒྲུབ་གནང་མྱོང་བ་དང་། མི་ལ་ཞེས་པ་ནི་རུས་མིང་དང་རས་པ་ཞེས་པ་མཚན་དངོས་ཏེ། སྐུ་ལ་རས་གོས་རྐྱང་པ་གསོལ་མཁན་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་ལ་ཟེར། རས་ཆུང་ཞེས་པ་ནི་རས་པ་ཆུང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། མི་ལ་རས་པའི་སློབ་མ་
༄༅།།ལྷོ་བྲག་སྲས་མཁར་དགུ་ཐོག
ལྷོ་བྲག་སྲས་མཁར་དགུ་ཐོག་ནི་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་ལྷོ་བྲག་རྫོང་ཁོངས་སུ་གནས་ཤིང་། རྩེད་ཐང་ནས་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ383ཡོད་པ་དང་། མཐོ་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་རྨིད400རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པས1077ལོ་ནས1054ལོའི་བར་དུ་ཕྱག་བཏབ། དེའང་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་ནི་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་
༄༅།།འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག
སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་ལ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཁར་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་བཅུ་དྲག(༡.གནས་བརྟན་ཡན་ལག་འབྱུང་། ༢.མ་ཕམ་པ། ༣.ནགས་ན་གནས། ༤.དུས་ལྡན། ༥.རྡོ་རྗེ་མོའི་བུ། ༦.བཟང་བོ། ༧.གསེར་བེའུ། ༨.བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་གསེར་ཅན།
༄༅།།རྭ་སྒྲེང་གནས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ།
དེ་ནས་ཡང་བྲོ་དཔོན་གྱིས། མཁའ་འགྲོ་འབུམ་གྱི་ལུང་བསྟན། རྭ་སྒྲེང་གནས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་ཨེ་མ་ཧོ། ཞེས་དབྱངས་རྟ་རིང་མོ་ཞིག་གིས་སྣེ་དྲངས་པ་དང་ལྷན་དུ་ཕྲེད་གླིང་པ་གཉིས་དང་བྲོ་པ་རྣམས་ནས་བྲོ་ཡི་ལེའུ་གཉིས་པ་དེ་འཁྲབ་འགོ་ཚུགས་པ་ནི། ཤར་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན། །གནས་སྤུར་རྒྱལ་བོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད། །རི་མཐོན་
༄༅།།ཤ་བ་རི་རྫོང་།
ཤ་བ་རི་རྫོང་ནི་ཟི་ལིང་ཤར་ཕྱོགས་དམར་གཙང་རྫོང་གི་ནུབ་ལེ་བར་ཉེར་བརྒྱད་ཀྱི་སར་རྒྱབ་རི་བྲག་ལ་བརྟེན་ཞིང་། མདུན་རི་དང་ལུང་ཐང་ནགས་ཀྱིས་ཁེངས་པ་ཆུ་ཕྲན་བསིལ་མ་ལྷུང་ལྷུང་དུ་འབབ་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན། གནའ་སྔ་མོར་ཡུལ་ལྗོངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ནི་ཤ་བས་རྩེད་འཇོར་རོལ་བའི་གནས་དབེན་པ་ཞིག་ཡིན་
༄༅།།བསམ་ཡས་མཆོད་རྟེན་གྱི་བྱུང་བ་བསྐལ་བཟང་དགའ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ།།
བཀའ་རྟགས་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་མཆོད་རྟེན་ནམ་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཕྱོགས་བཞི་རུ་བཞེངས་པའི་མཆོད་རྟེན་དཀར་ནག་རྣམས་ནི། བོད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱི་སྐབས་ཏེ། སྤྱི་ལོ༧༦༢ལོར་རྨང་བཏིང་སྟེ། སྤྱི་ལོ༧༦༦ལོར་ལེགས་པར་གྲུབ་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བཞེངས་པའི་དུས་ཚོད་ལ་བལྟས་ཡོང་
༄༅།།རྡོར་དགོན་ཐོས་བསམ་འཕེལ་རྒྱས་གླིང་།
སྡེ་འདི་ནི་ཁྲི་ཀ་རྫོང་མཁར་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས་སུ་སྤྱི་ལེ་བཅུ་ལྷག་གི་ཆོད་པས་རྡོ་རིས་ཚང་ཞེས་པའི་སྡེ་དེར་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། གྲུབ་མཐའ་ནི་གསེར་མདོག་ཅོད་པན་འཆང་བའི་རིང་ལུགས་དཔལ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ་ཡིན། དགོན་སྡེ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་ཕྱག་འདེབས་གནང་མཁན་ནི་རྗེ་བཙུན་བླ་མ་ཅོག་རོང་བཤད་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོས་རབ་དྲག་ས་གླང་སྟེ་
༅།།འགག་བཟའི་གྲྭ་ཚང་དགའ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་དར་རྒྱས་གླིང་གི་གདན་རབས་ངོ་སྤྲོད་བསྡུས་པ།
ཆོས་སྡེ་འདི་ནི་འཕྲང་དམར་གྲོང་བརྡལ་བྱང་ཤར་གྱི་འགག་བཟའི་ཡུལ་ཚོར་ཡོད་ལ་ཡོངས་གྲགས་སུ་འགག་བཟའི་གྲྭ་ཚང་ཟེར་ཞིང་། གྲུབ་མཐའ་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པར་གཏོགས་པ་དང་ལཱ་མོ་བདེ་ཆེན་གྱི་དགོན་ལག་ཡིན། དགོན་པ་འདིའི་འདེབས་པ་པོ་ནི་འགག་བཟའ་ཚོ་དྲུག་གི་ནང་ཚན་གཙང་བར་ཡབ་འབུམ་རྒྱལ་ཚེ་རིང་དང་ཡུམ་ཚེ་
༄༅།།ཆུ་ནག་དགོན་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་གླིང་།
སྒྲུབ་སྡེ་འདི་ནི་ཁྲི་ཀ་རྫོང་མཁར་ནས་ནུབ་བྱང་དུ་སྤྱི་ལེ་ང་གསུམ་ཡོད་པའི་ཆུ་ནག་སྡེ་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇམ་དབྱངས་ཐང་དུ་ཆགས་ཡོད། གྲུབ་མཐའ་ནི་རི་བོ་དགའ་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། སྡེ་འདི་ཐོག་མར་སྟོང་སྐོར་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ངག་དབང་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་འཕྲང་ལུང་གོང་མར་རབ་འདོད་མེ་ཁྱི་སྟེ་སྤྱི་ལོ༡༧༦༦ལོར་ཕྱག་
༄༅།།འཇའ་མོ་གྲྭ་ཚང་བདེ་ལེགས་ཆོས་གླིང་།
སྡེ་འདི་ནི་ཁྲི་ཀ་རྫོང་སྲིད་ནས་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་སྤྱི་ལེ་བདུན་གྱི་མཚམས། དེང་གི་སྤྱང་ཚང་མ་སྡེ་བའི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་དགེ་ལུགས་པའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཞིག་ཡིན། ༼མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང༽ལས། སྡེ་འདི་ཐོག་མར་འདེབས་མཁན་ནི་འཇའ་མོ་ངག་དབང་གྲགས་པ(༡༦༧༨-༡༧༤༥)ཡིན་པས། དགོན་པའི་མཚན་ལ་འཇའ་མོ་གྲྭ་ཚང་ཞེས་ཐོགས། འདི་པ་རབ་