ཁྲུང་ཆིང་གྲོང་ཁྱེར་ཝན་ཀྲོའུ་ཁུལ་འབྲི་ཆུའི་ཟམ་ཆེན་གཉིས་པའི་སྟེང་བགྲོད་པའི་སྤྱི་སྤྱོད་རླངས་འཁོར་ཞིག་འབྲི་ཆུའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ། མཚོ་སྔོན་གོར་མོ་གྲོང་ཁྱེར་འབྲི་ཆུའི་ཆུ་འགོ་གྲོང་ཚོར་ཕར་རོགས་ཚུར་གཅེས་ཀྱིས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བ། དཔལ་དགེའི་ཆུ་བསྐྱིལ་མཚེའུའི་འཕྲིན་གསར། འབྲི་ཆུའི་འགག་འཁྱིལ་མཚེའུ་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་རྒྱུན་རྣམ་སླར་གསོ་བྱུང་བ་དང་རོགས་སྐྱོབ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ། གནས་མཆོག་ལྷ་སར་མཐུན་སྒྲིལ་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་བཞད་། ཆོས་དབྱིངས་སྐྱིད་ཀྱིས་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲན་སྡུར་ལས་ཨང་དང་པོ་བླངས། ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ཡིག་སྒྱུར་ཅུས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་རིག་ནུས་ཡིག་སྒྱུར་མཉེན་ཆས་ཁྱབ་སྤེལ་ཚོགས་འདུ་སྤོས་ལྡན་གྲོང་དུ་འཚོགས་པ། ཚོགས་ཆེན་བཅུ་དགུ་པའི་དགོངས་དོན་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་འཚམ་མཐུན་ཡོང་པ་བྱ་དགོས། ནུབ་བྱང་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་གྱིས་དགེ་འོས་སློབ་མ་བགྲང་ལས་འདས་པ་བསྐྱངས་པ། གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཞུང་ལམ་ཐོག་རླངས་འཁོར་ཤར་གཏོང་ཐུབ་ཚད་སྤྱི་ལེ་ཁྲི་1.7ཟིན་པ།
ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ། > གསོ་རིག > གསར་ཤོས།

བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཤུལ་བཞག་མིང་ཐོའི་ནང་ཚུད་པར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱིས་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ཡོད།

སྤེལ་དུས 2018-12-17 ཡོང་ཁུངས། མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར། རྩོམ་པ་པོ། ཚེ་རིང་གིས་བསྒྲིགས།
                  ས་དེ་གའི་ཟླ11པའི་ཚེས28ཉིན། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་སྲིད་གཞུང་བར་གྱི་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་རྒྱུན་ལས་གྲོས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་སྟེང་། ཀྲུང་གོས་རེ་ཞུ་བྱས་པའི“བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཏེ། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བདེ་ཐང་དང་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་ཐད་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ཤེས་བྱ་དང་ལག་ལེན”ཞེས་པར་གྲོས་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད། མིའི་རིགས་ཀྱི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་མིང་ཐོའི་ནང་དུ་བཀོད། གསར་འགོད་པས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱུས་ལོན་པ་ལྟར་ན། 2015ལོའི་ལོ་མཇུག་ལ་བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཤུལ་བཞག་མིང་ཐོའི་ནང་འཇོག་པར་རེ་ཞུ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་དངོས་སུ་མགོ་བརྩམས་པ་ནས་བཟུང་། མཚོ་སྔོན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་དང་གྲུབ་འབྲས་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བར་བྱས་རྗེས་གལ་ཆེན་བཞག
                  2008ལོར། བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཏེ་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལག་རྩལ་འདི་ཉིད་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཆེད། རང་རྒྱལ་གྱིས་ཞིང་ཆེན་བོད་སྨན་ཁང་ནི་རྒྱལ་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་གཞི་ཐོག་མ “བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས”ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་ཁུངས་ཡིན་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་བོད་སྨན་ཁང་གི་མགོ་གཙོ་ཀླུ་བྱམས་རྒྱལ་ནི་རྒྱུན་འཛིན་པ་ཡིན་པ་ངེས་གཏན་བྱས། ལོ་ངོ་མང་པོའི་རིང་ལ། ཞིང་ཆེན་བོད་སྨན་ཁང་གི་སྨན་ལུམས་ཚན་ཁག་གིས་ཆུ་ལུམས་དང་། རླངས་ལུམས་ཀྱི་གསོ་བཅོས་བྱེད་ཐབས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་ཞོར། བོད་ལུགས་སྨན་བཅོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ། “བདུད་རྩི་ལྔ་ལུམས”ཀྱི་སྨན་སྦྱོར་རྨང་གཞི་དང་། སྨན་ལུམས་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་དང་། ནམ་ཟླའི་གདམ་གསེས། ནད་གཡོག་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ནད་བརྟག་སྨན་བཅོས་བྱེད་སྟངས་ཐུན་མོང་མ་མིན་པ་ཞིག་གྲུབ་པར་བྱས་ཡོད། བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ཀྱིས་གྲུམ་བུའི་ནད་དང་། ཚིགས་གྲུམ། རེངས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒལ་ཚིགས་གཉན་ཚད། པགས་ནད་སྣ་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་ནད་རིགས་ལ་སྨན་ནུས་མངོན་གསལ་ཡོད་པ་ནད་ཐོག་ལག་ལེན་གྱིས་ར་སྤྲོད་བྱས་སྟབས། ནད་པས་བརྩི་འཇོག་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
                  ཤུལ་བཞག་མིང་ཐོའི་ནང་འཇོག་པར་རེ་ཞུ་བྱེད་སྐབས། ཞིང་ཆེན་བོད་སྨན་ཁང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་ཤུལ་བཞག་མིང་ཐོའི་ནང་འཇོག་པར་རེ་ཞུ་བྱེད་པའི་བྱ་བར་གཞོགས་འདེགས་བྱས། སེམས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིམ་དང་། སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་དགུ་འདོན་པ།རིགས་མི་གཅིག་པའི་རྒྱུ་ཆ་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱིས། བོད་ཀྱི་ལུམས་བཅོས་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བོད་ལུགས་སྨན་པ་གྲགས་ཅན་དང་སྨན་པ་རྒན་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེན་མོ་དང་། ཤུལ་བཞག་མིང་ཐོའི་རེ་ཞུ་ཆེད་མཁས་པས་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་བརྒྱུད། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གསོ་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་ཁས་ལེན་ཆེན་པོ་ཐོབ། རང་ཞིང་གི་རིག་གནས་སྡེ་ཁག་གིས་མཚོ་ཤར་གྲོང་ཁྱེར་ཧུའུ་ཀྲོའུ་ཧོར་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་སུམ་མདོ་བོད་རིགས་ཞང་སུམ་མདོ་སྡེ་བ་དང་། མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་རྐང་ཚ་རྫོང་ཁྱོན་རྒྱས་ཞང་ཉིང་ཞ་སྡེ་བ། རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཐུན་རིན་རྫོང་བློན་ཆེ་ཞང་བློན་ཆེ་སྡེ་བ། དེ་མིན་ཞིང་ཆེན་བོད་སྨན་ཁང་། མཚོ་སྔོན་སློབ་ཆེན་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སློབ་གླིང་། བོད་སྨན་ཞིབ་འཇུག་གླིང་།མགོ་ལོག་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བོད་སྨན་ཞིབ་འཇུག་རིག་གཞུང་ལྷན་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཞིས་ཁུལ་དང་ཚོགས་སྤྱི་དང་མཉམ་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ། འབྲེལ་ཡོད་རྒྱུན་འཛིན་དང་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་གནས་དང་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཁག་རྩ་འཛུགས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་བ་དང་། རྣམ་པ་མི་གཅིག་པའི་གསོ་སྦྱོང་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། གཞིས་ཁུལ་གྱི་བདེ་ཐང་ལག་ལེན་ཁྱབ་གདལ་བཏང་སྟེ་རྒྱུན་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་སྤེལ་བྱས།